پرفسور لطفی زاده (Lotfi Aliasker Zadeh) در سال 1300 هجری شمسی در شهر باكو، دیده به جهان گشود. مادرش یك پزشك آذری و پدرش یك روزنامه نگار ایرانی بود. سال های كودکی را در زادگاه خود گذراند. اما در ده سالگی، هنگامی كه استالین، فرمان عمومی كردن زمین های كشاورزی در سراسر اتحاد جماهیر شوروی سابق را صادر كرد، وضع زندگی خانوادگی آنان رو به وخامت گذاشت. به ناچار، به همراه خانواده به سرزمین پدری، ایران، مهاجرت كرد و در تهران به تحصیل زبان انگلیسی و دیگر معلومات ابتدایی پرداخت. لطفی زاده سپس وارد دبیرستان البرز تهران شد و تحصیلات متوسطه را با موفقیت به پا یان رساند.
در 1321 و درحالی كه بیست و یك سالگی را پشت سر می گذاشت، با درجه لیسانس در رشته مهندسی برق از دانشگاه تهران فارغ التحصیل شد. مقارن با جنگ جهانی دوم جلای وطن كرد و به قصد ادامه تحصیل رهسپار ایالا ت متحده شد. در آنجا ابتدا وارد انیستیتو تكنولوژی ماساچوست (MIT) شد و مدرك فوق لیسانس گرفت. سپس در سال 1328 شمسی توانست تحصیلات دوره دكترا را در دانشگاه كلمبیای نیویورك با موفقیت به پایان برساند و در همانجا به تدریس تئوری سیستم ها در مهندسی مشغول شد.
از سال 1338 به تدریس در دپارتمان مهندسی برق دانشگاه بركلی پرداخت و چهار سال بعد صاحب كرسی استادی در آن دانشگاه شد. از آن زمان به بعد، لطفی زاده به تدریس و پژوهش های خود در زمینه مهندسی كامپیوتر، برق، كنترل و سیستم ها پرداخته است. در 1965 میلادی، یعنی دوسال پس از كسب كرسی استادی در دانشكده مهندسی برق، نظریه درخشان و بحث برانگیز <مجموعه های فازی> را در قالب یك مقاله علمی ارائه نمود. این مقاله نه تنها زندگی علمی و پژوهشی او را دگرگون كرد، دنیا را نیز تكان داد.
لطفی زاده مردی ساده، فروتن و بی تكلف است. با این كه تمام وقت او صرف فعالیت هایی می شود كه با پیشبرد علم و مهندسی ارتباط دارند، وضعیت شغلی بسیار خوبی دارد. او در سال 1991، یعنی زمانی كه به هفتاد سالگی رسید رسما بازنشسته شد ولی عجیب نیست كه فهرست فعالیت های مرد خلاق، باهوش و فعالی همچون او، پس از بازنشستگی، حتی شلوغ تر و متراكم تر از قبل باشد.
[در زمان نگارش این مطلب] اكنون كه 87 سال دارد نیز اگر در كالیفرنیا باشد، هر روز به دانشگاه می رود. اما بسیاری از روزهای او صرف حضور در كنفرانس ها و همایش هایی می شود كه اغلب در شهرهای دیگر یا خارج از ایالا ت متحده برپا می شوند. هربار كه به خارج می رود، شبانه سفر می كند تا وقت خود را در هتل ها و فرودگاه ها تلف نكند؛ زیرا برنامه كاری روزانه او بسیار فشرده است. لطفی زاده در وادی دانش، یك عاشق است. تاكنون دانشگاه های متعددی در سراسر دنیا لطفی زاده را برای دریافت دكترای افتخاری و مدال افتخار دعوت كرده اند. او در فاصله سال های 1986 تا 2001 میلادی چهارده دكترای افتخاری از دانشگاه های فرانسه، آلمان، ایالا ت متحده، كانادا، اسپانیا، آذربایجان، چك و لهستان دریافت كرده است. پرفسور لطفی زاده در طول زندگی پربار خود موفق به كسب ده مدال و نشان افتخار از مؤسسات علمی جهان، به ویژه انجمن بین المللی مهندسان برق و الكترونیك، IEEE شده است و نزدیك به پانزده جایزه بین المللی دیگر را به پاسداشت تلاش های بی وقفه خود در این عرصه از آن خود نموده است.
لطفی كه لطفی زاده در حق علوم مهندسی كرد، براستی ستودنی است. از سال 1344 كه نظریه فازی را ارائه نمود، تاكنون بیش از پانزده هزار مقاله علمی معتبر در این زمینه منتشر شده است، بیش از هزار اختراع مربوط به سیستم های فازی در ژاپن، و سایر نقاط جهان به ثبت رسیده است. تنها در ژاپن، جایی كه پژوهشگران زیادی به این رشته علاقه دارند و واژه فازی را گاهی با لهجه ژاپنی، <فاجی> می خوانند، بیش از دو هزار دانشمند فقط روی منطق فازی و سیستم های مبتنی بر آن كار می كنند. نظریه او اكنون دیگر محدود به ریاضیات و مهندسی نمانده و بسیاری از اندیشه ها و تفكرات فازی را كه از صدها سال پیش در ذهن بشر مطرح بوده، دوباره در ابعادی جهانی برای انسان معاصر مطرح كرده است.
این روزها علم هوش مصنوعی مدرن از نظریه فازی بهره فراوانی می برد. اندیشه متعالی او قفلی را كه سال ها بر چارچوب علوم بشر باقی مانده بود، شكست و دریچه ای شد به سوی جهان پیچیده و ناشناخته ای كه انسان معاصر هنوز در تكاپوی شناختنش است. نام او بر پیشانی تاریخ علم همواره جاویدان خواهد بود.