چندی پیش، ریچارد لین، روانشناس انگلیسی و تاتو وانهنس، محقق فنلاندی، مطالعه جالبی روی مردم برخی کشورهای دنیا انجام دادند تا متوجه شوند باهوش ترین و کم هوش ترین مردم جهان، در کدام کشورها زندگی می کنند...
نتیجه پژوهش نشان داد مردم سنگاپور با میانگین هوش ۱۰۸، باهوشترین مردم دنیا هستند. بعد از سنگاپوری ها، مردم کره جنوبی، ژاپن، ایتالیا و ایسلند با میانگین ضریب هوشی به ترتیب ۱۰۶، ۱۰۵، ۱۰۲ و ۱۰۱، رتبه های دوم تا پنجم را به خود اختصاص داده اند. در این جدول، میانگین هوش ما ایرانی ها هم ۸۴ تخمین زده شده و این یعنی از نظر عددی در رتبه بیست وسوم جهان هستیم اما چون برخی از کشورها با میانگین های ضریب هوشی برابر در رده های هم ردیفی جای گرفته اند، رتبه اصلی ایران می شود ۹۸ در بین ۱۸۸ کشور جهان. کشور آفریقایی گینه هم با میانگین هوش ۵۹، کم هوش ترین کشور دنیا شد.
شاید بپرسید راز باهوش شدن آدم ها چیست؟ شاید این پرسش در ذهن تان به وجود بیاید که چرا کشورهای جنوب شرق آسیا یا کشورهای حاشیه مدیترانه، بهترین رتبه ها را در این جدول هوش به خود اختصاص داده اند؟ آیا می شود همه چیز را به گردن ژنتیک انداخت یا خورد و خوراک و عوامل محیطی هم در باهوش شدن نسل یک کشور نقش دارند؟ با «سفره سالم» این شماره همراه بشوید تا جواب این سوال ها را با هم بررسی کنیم.
نقش مهم تغذیه
محققان انگلیسی معتقدند تغذیه مناسب تا زمانی که مغز بچه ها در حال رشد و تکامل است، نقشی اساسی در افزایش میزان هوش ایفا می کند بنابراین هر مادری که دوست دارد فرزند باهوش تری داشته باشد، باید به نوع خورد و خوراک خود در دوران بارداری اهمیت زیادی بدهد و حواسش به تغذیه سالم فرزندش تا رسیدن به سن۲ سالگی هم باشد. البته، این بدان معنا نیست که هوش ما بعد از ۲ سالگی قابلیت ارتقا ندارد اما نقش تغذیه در باهوش شدن بچه ها تا ۲ سالگی، بیشتر از زمانی است که مثلا آنها دیگر کنکوری شده اند و می خواهیم خوراکی هایی برای افزایش هوششان در برنامه غذایی آنها بگنجانیم. البته ما تا آخر عمرمان هم می توانیم حافظه کوتاه یا بلندمدت خود را با کمک مواد غذایی سالم یا ورزش های فیزیکی و فکری تقویت کنیم اما بعد از طی روند تکامل مغز، دیگر نمی توان به افزایش خارق العاده هوش یا همان IQ با کمک تغذیه و ورزش چندان امیدوار بود.
بهترین و بدترین خوراکی ها
حالا شاید این سوال برایتان پیش بیاید که اگر مادری بخواهد در دوران بارداری، با نوع تغذیه خود، فرزند باهوش تری به دنیا بیاورد، باید چکار کند یا بهترین تغذیه برای بچه هایی که می خواهیم باهوش تر بشوند، چیست؟ یکی از مهم ترین مواد مغذی که باعث افزایش هوش می شود، اسیدهای چرب امگا۳ است. به همین دلیل مردم کشورهای جنوب شرق آسیا و سواحل مدیترانه که ماهی و روغن زیتون بیشتری در برنامه غذایی شان دارند، باهوش تر از سایر مردم جهان هستند. اسیدهای چرب امگا۳ می توانند به تکامل بهتر مغز، افزایش هوش و عملکرد مغز و تقویت حافظه در افراد مختلف کمک کنند. میگو و ماهی های چربی مانند سالمون، قزل آلا، کیلکا، خال مخالی و ساردین و روغن های گیاهی مغذی مثل روغن زیتون، بذر کتان و کانولا، سرشار از امگا۳ هستند. گردو هم جزو منابع امگا۳ محسوب می شود.
بد نیست بدانید مصرف گوشت ها و غذاهای فرآوری شده مانند انواع سوسیس، کالباس، ناگت ها، غذاهای آماده و کنسروی، فست فودها و غذاهای چرب و سرخ شده، تاثیری منفی بر رشد مغز جنین می گذارد و باعث کاهش هوش بچه ها می شود. پس هرچقدر که فرزندان خود را دیرتر با این گروه غذاها آشنا کنید، کمک بیشتری به ارتقای هوششان کرده اید. مصرف فراوان میوه و سبزی تازه از دوران کودکی تا ۳۰ سالگی نیز باعث می شود میانگین هوش حداقل ۵ نمره بالاتر برود.
فلفل تند هم سرشار از ویتامین C است و اگر در برنامه غذایی مادر باردار و شیرده جای بگیرد، می تواند کمک زیادی به رشد مغزی و افزایش هوش فرزندشان بکند. بذر کتان هم یکی دیگر از منابع بسیار غنی از امگا۳ محسوب می شود که مادران باردار می توانند روزی یک مشت بسته از آن را در برنامه غذایی خود جای بدهند و از زمانی که فرزندشان توانایی خوردن خوراکی های سفره خانواده را داشت، روزی ۵ عدد تخم کتان آسیاب شده را داخل غذاهای او بریزند.
گوجه فرنگی، جزو دیگر خوراکی هایی است که به دلیل داشتن لیکوپن، با رادیکال های آزاد موجود در بدن مبارزه می کند و جلوی تخریب سلول های مغزی را می گیرد. بهتر است گوجه فرنگی تازه در رژیم غذایی تمام مادران باردار و شیرده جای بگیرد. کلم بروکلی، جزو سبزی های برگ سبز تیره طبقه بندی می شود و سرشار از ویتامین K، و ویتامین C و انواع آنتی اکسیدان هاست. ویتامین K در بهبود عملکرد مغز و افزایش هوش جنین و کودکان خردسال، نقش بسزایی دارد. انواع مغزها، دانه ها، حبوبات، میوه ها (به خصوص موز)، سبزی ها، تخم مرغ و لبنیات کم چرب هم جزو دیگر خوراکی هایی هستند که دریافت آنها از دوران جنینی تا حدود ۵ سالگی می تواند به رشد مغزی و افزایش هوش کمک کند.
نقش انکارناپذیر ژنتیک
هرچند تغذیه مناسب می تواند نقش مهمی در افزایش هوش بچه ها بازی کند، اما به هر حال نمی توانیم از نقش ژنتیک هم در افزایش یا کاهش میزان هوش چشم پوشی کنیم؛ یعنی اگر پدر و مادری با متوسط هوش ۸۵ با یکدیگر ازدواج کنند، نباید توقع داشته باشند بتوانند با کمک تغذیه، هوش فرزند خود را به بالای ۱۲۰ برسانند! دکتر پیتر کاندن، روان شناس، معتقد است حدود ۷۰ ۶۰ درصد هوش ما به زمینه های محیطی و ژنتیکی مان برمی گردد و والدین می توانند فقط ۴۰ ۳۰ درصد در باهوش تر شدن کودکشان نقش داشته باشند.