فوآد نجمالدین، محقق و عضو هیات علمی دانشکده هنر دانشگاه آزاد یزد، در نشست تخصصی «هنر نرمافزاری» با اشاره به آثار نقاشی خلق شده توسط نرمافزار نقاش «آرون» گفت که هنرهایی از این دست که از آنها با عنوان «هنر هوش مصنوعی» یاد میشود، در طبقهبندی انواع هنرهای جای میگیرند و باید در ادامه تاریخ هنر وارد کتابها و منابع تاریخ هنر شوند.
به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، بخش دوم نشست تخصصی «نرمافزاری» عصر دیروز، سهشنبه، 28 آبان با حضور و سخنرانی، فوآد نجمالدین، محقق هنر و عوض هیات علمی دانشکده هنر دانشگاه آزاد یزد، فاطمه حسینیشکیب، عضو هیات علمی دانشکده سینما و تئاتر، معصومه تقیزادگان، دانشجوی دکتری ارتباطات و آرش اکبری، برنامهنویس کامپیوتر، با دبیری محمدرضا مریدی در فرهنگستان هنر برگزار شد.
نجمالدین در این نشست به ارایه مقاله خود با عنوان «انتخاب به منزله جوهر هنر هوش مصنوعی» با مطالعه موردی «آرون؛ نرم افزار نقاش» پرداخت. او در بخشی از سخنرانی خود گفت: از اواخر دهه 60 میلادی، آثار دوران پسامینیمال، عناوین چندرسانه ای، ویدیو و به طور کل دیجیتال وارد کتاب های تاریخ هنر معاصر شدند.
وی افزود: از همین دوران است که رسانههایی مانند صفحه نمایش، چاپگرها، پروژکتورها و دیگر ابزارهایی از این دست در آثار هنرمندان نوگرا مورد استفاده قرار می گیرند. همزمان با همه گیر شدن رایانهها و به ویژه پیوند عمیق و گاه ذاتی رسانه ها و ابزارهای قید شده با رایانه، عنوان هنر رایانهای به سادگی برای این دست آثار دیجیتال مورد استفاده قرار میگیرد.
این مدرس دانشگاه در ادامه با اشاره به این نکته که تا اواسط دهه 90 تفکیک مشخصی میان هنر دیجیتال و رایانه ای وجود نداشت، گفت: همزمان با فراگیر شدن هنر دیجیتال، سوالات و مفاهیمی در مباحث مطرح شدند که پاسخ به آنها برای تفکیک میان انواع هنرهای دیجیتال ضروری است. سوالاتی چون؛ هنر رایانه ای چیست؟ چه مرزی با هنر دیجیتال دارد و نسبت آن با هنر اینترنتی و غیره چیست؟ و نهایتاً آیا هنر رایانهای را میتوان ماهیتاً هنری نو خواند؟
نجمالدین همچنین اظهار کرد: پرسشهایی که طرح شد، پرسشهایی مهم و تأثیرگذار بوده و بخش مهمی از پژوهش های نظری هنر معاصر انسان را به خود اختصاص دادهاند، اما در این میان باید از پدیده نسبتاً جدید و نامانوس «هنر هوش مصنوعی» نیز یاد کرد که دو دسته پرسش را در برابر انسان قرار می دهد: زیباییشناسی و هنر فرا انسانی.
وی در ادامه با اشاره به آثار نقاشی که توسط یک شامپانزه خلق شد، گفت: یک پرسش مهم و اساسی نیز در این میان مطرح میشود و آن این است که میتوان در کتب و منابع تاریخ هنر از هنرهایی که توسط رایانهها و برخی حیوانات خلق شده، به عنوان بخشی از تاریخ هنر یاد کرد؟
نجمالدین همچنین به نرم افزار نقاش «آرون» و طراح آن «هارولد کوهن» اشاره کرد و گفت: شاید تفاوت مهم میان هنرهایی که توسط نرمافزارها خلق میشود و هنر آفریده شده توسط انسان، بحث اختیار و انتخاب باشد. با این وجود به نظر میرسد که آثار این نرمافزار تا حدی دارای اختیار انسانی است و در نهایت این که بحث اختیار چندان موضوع این کار را به بنبست نمیرساند. بنابراین هنر هوش مصنوعی به عنوان یک هنر، توانایی وارد شدن به منابع تاریخ هنر را دارد.
فاطمه حسینی شکیب، نیز در این نشست به ارایه مقالهای با نام «رسانههای دیجیتال: تز بازرسانش، رئالیسم مرتبه دوم و رویکردهای جدید به شیوههای قدیمی نگریستن» پرداخت. این مدرس رشته انیمیشن در بخشی از سخنرانی خود گفت: محققانی چون «بولتر» و «گروزین» در کتاب بسیار مهم خود با عنوان «بازرسانش: درک رسانههای جدید» تز «باز رسانش» را به عنوان ویژگی برجسته رسانههای جدید مطرح کردند.
وی افزود: این دو محقق با نگاهی به تاریخچه و نمونههایی از طیف وسیعی از هنرهای تصویری نشان میدهند که رسانههای جدید در طول تاریخ و بیش از هر زمان دیگری در زمان معاصر، حاصل نگاه نو به شیوههای قدیمی نگریستن و بازرسانش رسانههای قدیمیتر از خود هستند.
در این نشست همچنین معصومه تقیزادگان با موضوع «مروری بر روند تکوین هنر رسانهای جدید» و آرش اکبری درباره «هنر مولد چیست؟» برای مخاطبان سخنرانی کردند.
نشست تخصصی «هنر نرم افزاری» با دبیری محمدرضا مریدی عصر دیروز سهشنبه 28 آبان در دو بخش در فرهنگستان هنر برگزار شد. مقالات ارایه شده در این نشست به همراه چند مقاله پذیرفته شده دیگر تا پایان سال جاری (1392) از سوی موسسه تالیف، ترجمه و نشر آثار هنری «متن» فرهنگستان هنر منتشر خواهد شد.