حرف از فناوری و تکنولوژی که به میان می‌آید، بیشتر نگاه‌ها به سمت تلفن همراه و تبلت می‌رود در حالی که این روزها حتی برای باز و بسته کردن ساده در خانه‌ها هم گاه سر و کله تکنولوژی پیدا میشود تا زندگی را برای مردم از جنبه‌های گوناگون راحت‌تر کند. تکنولوژی و فناوری یک بار به یاری بشر می‌آید تا فاصله‌ها را کمتر کند و بار دیگر به دنبال افزایش ایمنی است. زمانی باعث صرفه‌جویی میشود و گاه به یاری محیط زیست می‌آید. هرچه که هست، حالا دیگر زندگی بدون تکنولوژی برای مردم امکانپذیر نیست و علم و فناوری یک پای ثابت جوامع بزرگ و کوچک محسوب میشود. تکنولوژی‌های مختلف به دنیای معماری هم راه یافته‌اند و دیگر آن زمان گذشته است که خانه‌های شهر همه با کمک یک بنا و چند کارگر ساخته می‌شد. حتی عرصه رقابت معماران جهان هم از ابتدای ورود فناوری به آن تغییر کرده است چون زمانی برای ساختن بلندترین برج‌ها با یکدیگر رقابت می‌کردند ولی حالا بحث بر سر به کار گرفتن ایده‌های نوین به کمک تکنولوژی روز دنیا است.
اولین برج نامرئی جهان
یکی از جدیدترین طرح‌هایی که توسط یک شرکت کره‌ای به نام GDS ارائه شده، ساخت یک برج نامرئی به ارتفاع 450 متر در حومه سئول در کره جنوبی نزدیک فرودگاه بین‌المللی اینچئون است. این برج نخستین برج نامرئی جهان محسوب میشود و سومین عرشه بلند مشاهده جهان با 397 متر ارتفاع از سطح زمین را در دل خود جای داده است. این برج منحصر بفرد شامل سالن تئاتر، رولر کوستر، پارک آبی، باغ و گلخانه‌هایی در ارتفاع، رستوران و کافی شاپ است و درواقع ساختمانی برای تفریح به حساب می‌آید.
قرار است در ساخت این برج منحصر بفرد و البته نامرئی، 18دوربین اپتیکی ضد باد و باران به کار گرفته شود. این دوربین‌ها در 6 زاویه مختلف ساختمان در 3 ارتفاع مختلف جاگذاری شده تا تصاویر اطراف ساختمان به طور همزمان و بدون فاصله گرفته شود. از سویی دیگر 3 بخش در ساختمان در نظر گرفته شده که در هر کدام 500 ردیف از لامپ‌های ال‌ای‌دی دیده میشود. تصاویری که توسط دوربین‌های اپتیکی گرفته شده است، طی فرایندها و مراحل دیجیتالی مختلف با یکدیگر ادغام می‌شوند تا تصویری پانارومیک و یکنواخت ایجاد شود. این تصویر روی صفحه‌های ال‌ای‌دی شامل چراغ‌ها ظاهر میشود و از جایگاهی مناسب به عابران این احساس را می‌دهد که برج نامرئی است یعنی در واقع تصور محو شدن ساختمان را القا می‌کند. از سویی دیگر مدیران این پروژه می‌توانند سطح و درجه نامرئی شدن ساختمان را تغییر دهند که این هم یکی از شاهکارهای معماری نوین محسوب میشود. بسیاری، با توجه به نامرئی بودن این برج نگران امنیت پرواز هواپیماها در این منطقه بودند و البته حافظان محیط زیست هم دغدغه احتمال برخورد پرندگان با این برج را داشتند که شرکت GDS به همه این نگرانی‌ها پایان داد. این شرکت اعلام کرد این برج هیچ خطری برای هواپیما و پرندگان ندارد چون به کمک فناوری‌های به کار رفته، این ساختمان کاملاً مرئی است. برای جلوگیری از برخورد پرندگان با این برج نیز از صداهایی با فرکانس پایین که درواقع مادون صوت محسوب می‌شوند کمک گرفته شده که درست مانند تکنولوژی مورد استفاده در باندهای پرواز فرودگاه‌هاست. هرچند هنوز تاریخ افتتاح این برج نامرئی مشخص نیست ولی پس از اسکای تری ژاپن، برج کانتون گوانگجو، برج سی ان تورنتو، اوستانکینو مسکو و برج مروارید شرقی شانگهای گفته میشود این ششمین برج بلند جهان خواهد بود.
بهشت قرن بیست و یکم
یکی دیگر از طرح‌های معماری نوین که بسیار مورد استقبال قرار گرفته است و در آن ردپای تکنولوژی و فناوری دیده میشود، برجی با ارتفاع 300 متر به ابتکار سو فوجی موتو معمار ژاپنی است. این طرح که برنده جایزه مسابقه بین‌المللی برج در تایوان شده است را بسیاری بهشت قرن بیست و یکم می‌دانند. در این برج، معماری سبز به کار گرفته شده و با ساخت آن شاهد یک جنگل شناور در هوا در جنوبی ترین بخش پارک گیت وی شهر تائی چونگ خواهیم بود. این طرح که الهام گرفته از درخت لور تایوانی است در واقع نمادی برای شهر تائی چونگ محسوب میشود و باغ و جنگلی که بر پشت بام این ساختمان بلند و در ارتفاع قرار دارد از شعاعی بسیار دور هم قابل مشاهده است و البته موزه و فضاهای نمایشگاهی هم در طبقاتی از آن وجود دارد. در این ساختمان با کمک تکنیکی ویژه درختان با بارش باران آبیاری می‌شوند و پنل‌های خورشیدی موجود در آن هم انرژی مورد نیاز را تأمین می‌کنند.
از دیگر ویژگی‌های این ساختمان می‌توان به استفاده از انرژی‌های پاک و وجود سلول‌های فتو ولتائیک، توربین‌های بادی و سیستم تهویه اشاره کرد. از سویی دیگر این ساختمان بلند ساختاری فوق العاده با ستون‌هایی فولادی و میله‌هایی مارپیچ دارد که در جهاتی گوناگون قرار گرفته اند و به همین دلیل این ساختمان بلند در برابر بادهای سهمگین و زمین لرزه بسیار مقاوم است. در واقع لوله‌هایی با ضخامت 80 میلی متر در ساختار این برج قرار دارد که جلوی خسارات احتمالی زلزله را می‌گیرد. همچنین با فناوری به کار رفته در این ساختمان، میزان مصرف انرژی و تولید دی اکسید کربن به نصف می‌رسد.
آپارتمان‌های شناور در آب
هلندی‌ها هم در استفاده از تکنولوژی در معماری از سایر کشورها عقب نمانده اند و نمونه آن هم تلاش برای ساخت آپارتمان‌هایی شناور روی آب تا پایان سال 2014 است. این کشور با توجه به اقلیم و نوع آب و هوا و قرار گرفتن بخش عمده کشور در ارتفاعی پایین‌تر از سطح دریا بسیار پرآب است طوری که زمین‌های پست این کشور را تنها با کمک فناوری می‌توان خالی از آب نگه داشت. هلندی‌ها چندین قرن است که موفق شده‌اند با خشک کردن زمین‌های پست و خالی کردن آن از آب، از آنها بهترین بهره را بگیرند ولی با توجه به تغییرات گسترده آب و هوایی، نگاه‌ها به سوی یافتن راه‌هایی عملی‌تر جذب شد تا این که سرانجام کوئن اولتوئیس و تیمش مجموعه آپارتمان‌هایی با عنوان «سیتادل» طراحی کردند که درست روی آب قرار می‌گیرد بدون این که هیچ خسارتی از این آب ببینند. از سویی دیگر با ساخت چنین آپارتمان‌هایی که با پدیده افزایش سطح آب دریاها سازگار خواهند بود، می‌توان آب سیلاب‌ها را کنترل کرد. در این طراحی، 60 آپارتمان شیک و سبک‌وزن روی سکویی شناور در زمین‌های پست که با کمک پمپ‌های آب خشک نگه داشته شده‌اند، ساخته میشود و پس از اجرای این پروژه جدید، آب در زیر خانه‌ها دوباره جاری میشود. ابن بدان معناست که در هر هکتار آب 30 واحد آپارتمان ساخته خواهد شد.
از سویی دیگر وجود یک صندوق هوا (اصطلاحی در معماری زیرآبی) از جنس بتن که ضربه‌گیر است، اجازه هیچ حرکت، تکان و لرزشی به آپارتمان‌ها نمی‌دهد و به همین دلیل ساکنان این خانه‌های مدرن شناور هرگز احساس نامناسبی نخواهند داشت و تقریباً فراموش می‌کنند که روی آب زندگی می‌کنند. در این آپارتمان‌ها همچنین طراحی به صورت قطعات مجزا و جداگانه انجام شده است گویی هر خانه و آپارتمان یک حیاط منحصر و ویژه خود دارد و برای ارتباط بین خانه‌ها نیز از پل‌هایی شناور استفاده میشود. همچنین فناوری و تکنولوژی‌های سبز به کار رفته در این آپارتمان باعث شده مصرف انرژی 25 درصد کمتر شود.
طبقاتی که جداگانه می‌چرخند
یکی دیگر از شگفتی‌های تلفیق معماری و فناوری، برج دینامیک دبی، آسمانخراشی 420 متری با 80 طبقه است که هر یک از طبقات می‌توانند به طور جداگانه در عرض یک ساعت و نیم، 360 درجه بچرخند. این بدان معناست که این طبقات ماکزیمم 6 متر در هر دقیقه می‌چرخند و در طول این مدت هر لحظه صحنه و منظره مقابل چشمان‌تان عوض میشود بی آن که متوجه چرخش آن شوید. این ایده سال 2008 توسط دیوید فیشر مطرح شد ولی به دلیل بحران مالی موجود در جهان تاکنون اجرای آن به تعویق افتاده است. وی با این که تاکنون هیچ آسمانخراشی نساخته است اما تصمیم دارد پس از دبی در مسکو، پاریس، لندن و نیویورک هم برج‌هایی مشابه بسازد. توربین‌های بادی و پنل‌های خورشیدی در این آسمانخراش وجود دارد که الکتریسیته مورد نیاز برای حرکت طبقات را تامین می‌کند. توربین‌ها بین هر طبقه گردان قرار دارد که می‌توانند یک میلیون و 200 هزار کیلووات ساعت انرژی تولید کنند.
با وجود آسانسورهای پیشرفته، در پنت‌هاوس این آسمانخراش نیز می‌توان خودرو را پارک کرد. یکی دیگر از شگفتی‌ها این که این نخستین آسمانخراش پیش‌ساخته جهان محسوب میشود یعنی فقط هسته اصلی این آسمانخراش در محل بنا ساخته میشود و بقیه به صورت پیش‌ساخته از کارخانه ارسال میشود تا تعداد کارگران و هزینه کمتر شود طوری که در این پروژه سنگین تنها 90 کارگر فعالیت می‌کنند. همچنین این ساختمان هوشمند می‌تواند دمای داخلی اتاق‌ها را به طور اتوماتیک تنظیم کند و آنها را در تابستان خنک‌تر و در زمستان گرم‌تر نگه دارد. یک روزنامه انگلیسی میزان هزینه مورد نیاز آن را 541 میلیون دلار تخمین زده است که رقمی بالا محسوب میشود.