ادوارد ال. ثرندایك ، یكی از مهمترین پژوهشگران در تدوین روانشناسی حیوانی بود. او نظریه عینی و ماشینی (مكانیستی) یادگیری را تدوین كرد كه بر رفتار آشكار تأكید میورزید. او بر این باور بود كه روانشناسی باید رفتار را مطالعه كند نه عناصر ذهنی یا تجربه هشیار را و بدین ترتیب، او روندی را كه توسط كاركردگرایان به سوی عینیت شروع شده بود بیشتر تقویت كرد.
او یادگیری را نه برحسب اندیشه های ذهنی بلكه برحسب پیوندهای عینی بین محرك و پاسخ تفسیر میكرد؛ با وجود این، مقداری اشاره به هشیاری و فرآیندهای ذهنی در نظام او وجود داشت. كار ثرندایك و پاولف نمونه ای از كشف مستقل همزمان است. قانون اثر ثرندایك در 1898 و قانون تقویت پاولف كه مشابه آن است در 1902 تدوین شدند، هرچند كه چندین سال بعد، تشابه بین آنها شناخته شد.
زندگی ثرندایك
ثرندایك یكی از اولین روانشناسان آمریكایی بود كه تمام تحصیلاتش را در ایالت متحده گذراند. اشاره به این مطلب مهم است كه او مجبور نبود برای تحصیلات دكتری به آلمان برود و این كار تنها دو دهه پس از برپایی روانشناسی علمی میسر شد. علاقه ثرندایك به روانشناسی (مثل خیلی كسان دیگر) با خواندن كتاب اصول روانشناسی ویلیام جیمز، زمانی كه دانشجوی دوره لیسانس در دانشگاه وسلیان در میدل تاون، كانكتیكات بود بیدار شد. بعداً او تحصیلات خود را زیر نظر جیمز در هاروارد ادامه داد و در آنجا پژوهش در مورد یادگیری را آغاز كرد.
او تصمیم گرفته بود كه برای انجام پژوهشهایش از كودكان به عنوان آزمودنی استفاده كند، اما مدیریت دانشگاه به سبب حساسیتی كه به تازگی بر اثر یك رسوایی به وجود آمده بود، او را از این كار منع كرد. توضیح آنكه یك مردم شناس برای اندازه گیری قسمتهای مختلف بدن دانش آموزان لباسهای آنان را «شل كرده بود». وقتی كه ثرندایك فهمید نمیتواند كودكان را مطالعه كند، تصمیم گرفت به مطالعه جوجه مرغها بپردازد. این فكرها ظاهراً بر اثر سخنرانی های مورگان كه پژوهشهای خود درباره جوجه مرغها را توصیف می كرد به وی الهام شده بود.
ثرندایك به جوجه ها یاد میداد در مازهایی كه با كتاب ساخته بود بدوند. درباره مشكل ثرندایك برای یافتن جایی برای جوجه هایش داستانی نقل شده است. چون خانم صاحبخانه ثرندایك موافقت نكرد كه او جوجه ها را در اتاق خوابش نگهداری كند، لذا ثرندایك از جیمز كمك خواست. جیمز كوشید تا برای او جایی در آزمایشگاه یا موزه پیدا كند، اما موفق نشد و بنابراین ثرندایك و جوجه هایش را به زیرزمین خانه خود منتقل كرد و این موجب خوشحالی كودكان جیمز شد.
ثرندایك تحصیلات خود را در هاروارد به پایان نرساند. با این باور كه زن جوانی به محبتهای او بی اعتنایی كرده است، به كتل در دانشگاه كلمبیا متوسل شد تا از منطقه بوستن به دور بماند. با دریافت هزینه تحصیلی تحقیقی كه از جانب كتل به او پیشنهاد شد، ثرندایك به نیویورك رفت و دو تا از آموزش دیده ترین جوجه مرغهایش را با خود به آنجا برد. او در كلمبیا پژوهشی در مورد حیوانات را با كار با گربه ها و سگها و با استفاده از جعبه معماهایی كه خود طراحی كرده بود ادامه داد. در 1898 درجه دكتری خود را دریافت داشت.
رساله او «هوش حیوانی: مطالعه آزمایشی درباره فرآیندهای تداعی در حیوان ها» همراه با سایر تحقیقات انجام شده درباره یادگیری تداعی در جوجه ها، ماهی ها و میمون ها، منتشر شد.
ثرندایك بسیار جاه طلب و رقابت جو بود. او نامه ای به نامزدش نوشت، «تصمیم گرفتهام در عرض پنج سال در رأس گروه روانشناسان قرار گیرم، ده سال دیگر تدریس كنم و سپس كنار بروم» (نقل در بوكز، 1984، ص. 72). او مدت زیادی به عنوان روانشناس حیوانی باقی نماند و اعتراف كرد كه به آن علاقه واقعی نداشته است. او فقط برای اینكه درجه دكتری خود را ریافت كند و به شهرت برسد به این كار چسبیده بود.
روانشناسی حیوانی برای كسی كه از چنین كشش نیرومندی برای موفقیت برخوردار است رشته مناسبی نبود. ثرندایك در 1899 مدرس روانشناسی كالج معلمان در دانشگاه كلمبیا شد. او در آنجا پژوهش روی حیوانات را در مورد كودكان و افراد كم سن و سال به كار برد. ثرندایك بقیه زمان اشتغالش را عمدتاً در مسائل یادگیری انسانی و زمینه های كاربردی روانشناسی تربیتی و آزمون روانی صرف كرد. او همچنین چندین كتاب درسی بسیار موفق نوشت و بدین ترتیب به رأس گروه روانشناسان كه آرزویش بود ارتقاء یافت. در 1912 به عنوان رئیس انجمن روانشناسی آمریكا برگزیده شد. او از درآمد حاصل از حق التألیف كتابهای درسی و آزمون های روانی شخص ثروتمندی شد و با فرا رسیدن سال 1924 از درآمدی حدود 70.000 دلار در سال كه در آن زمان مبلغ هنگفتی محسوب میشد، برخوردار بود (بوكز، 1984).
پنجاه سال اقامت ثرندایك در كلمبیا از بارورترین سالهایی بود كه تاكنون ثبت شده است. فهرست آثار او بر 507 مورد بالغ میشود كه بسیاری از آنها كتابهای مفصل هستند. او در 1939 بازنشسته شد اما تا زمان فوتش در ده سال بعد به طور فعال به كار ادامه داد.