وکسلر کودکان (WISC-V) ۲۱ خرده آزمونی
مقیاس وکسلر 5 آخرین نسخه از مقیاسهای وکسلر کودکان است. این مقیاس ابزار بالینی جامعی برای ارزیابی تواناییهای شناختی و هوش کودکان 6 تا 16 سال و 11 ماه است که در سال 2014 ارائه و توسط مجموعه روانسنجی انطباق و هنجاریابی شده است. این نسخه تفاوتهای بسیاری نسبت به نسخههای قبلی خود دارد و از 21 خرده آزمون تشکیل شده است. که عبارتند از:
خردهآزمونهای اصلی (برای اندازهگیری تواناییهای اصلی شناختی و هوشبهر):
1. طرح مکعبها،
2. شباهتها،
3. استدلال ماتریس،
4. فراخنای ارقام،
5. رمزنویسی،
6. خزانه لغات،
7. تشخیص وزنها،
8. معماهای بصری،
9. فراخنای تصویر،
10. نمادیابی.
خردهآزمونهای ثانوی (برای بدست آوردن اطلاعات جامعتری از تواناییهای شناختی کودک):
1. اطلاعات،
2. محاسبه،
3. توالی حرف-عدد،
4. درک مطلب،
5. مفاهیم تصویر،
6. خطزنی.
خردهآزمونهای مکمل (برای سنجش و شناسایی اختلالات یادگیری در کودکان):
1. سواد سرعت نامگذاری،
2. مقدار سرعت نامگذاری،
3. ترجمه فوری نماد،
4. ترجمه تاخیری نماد،
5. ترجمه بازشناسی نماد.
از ترکیب 21 خرده آزمون وکسلر 5، علاوه بر ثبت نمره مقیاس کل هوشبهر، سیزده نمره شاخص نیز حاصل میشود که عبارتند از:
5 شاخص اصلی (استدلال سیال، درک کلامی، بصری - فضایی، سرعت پردازش، و حافظه فعال)،
5 شاخص جانبی (استدلال کمی، حافظه فعال شنیداری، توانایی کلی، غیرکلامی، مهارت شناختی) و در آخر
3 شاخص مکمل (سرعت نامگذاری، ترجمه نماد و یادسپاری یادآوری).
تفسیر نتایج و تبدیل نمرات خام به نمرات تراز و استاندارد حاصل از اجرای نسخه هوشی وکسلر، توسط نرمافزار صورت میپذیرد، این تصمیم همسو با جدیدترین شیوه ارائه آزمون در دنیا میباشد که احتمال خطای کاربر را به حداقل میرساند و به کاربر این امکان را میدهد که از جدیدترین هنجارها و اطلاعات آماری بهرهمند گردد.
وکسلر کودکان ویرایش پنجم (WISC-V)، 10 خرده آزمونی
مجموعه روانسنجی پس از انتشار نسخه کامل وکسلر5 که دارای 21 خردهآزمون است، با بررسی تمامی جوانبِ علمی و اجرایی آزمون، اقدام به ارائه نسخه 10 خردهآزمونی وکسلر 5 کودکان بهصورت جداگانه کرده است. این امر پس از مطالعه و بررسی منابع متعدد علاوه بر نسخه اصلی آزمون که بهترین روش اجرای آزمون وکسلر، آن است که10 خردهآزمون اصلی برای بدست آوردنِ نمره استانداردِ مقیاس کلی هوشبهر (FSIQ) و نمرههای استانداردِ پنج شاخصِ اصلی اجرا شود و مابقی شاخصهای جانبی و مکمل بهصورت اختیاری (Optional) باشند و روانشناس در صورت صلاحدید، خردهآزمونهای ثانویه و مکمل را اجرا کند تا نمرات شاخصهای مربوط به آنها را بدست آورد.
ده خرده آزمون اصلی این مقیاس عبارتند از:
خردهآزمونهای اصلی (برای اندازهگیری تواناییهای اصلی شناختی و هوشبهر):
1. طرح مکعبها،
2. شباهتها،
3. استدلال ماتریس،
4. فراخنای ارقام،
5. رمزنویسی،
6. خزانه لغات،
7. تشخیص وزنها،
8. معماهای بصری،
9. فراخنای تصویر،
10. نمادیابی.
شاخصهایی که از اجرای ده خردهآزمون اصلی بدست میآیند عبارتند از: (استدلال سیال، درک کلامی، بصری – فضایی، سرعت پردازش، و حافظه فعال)، علاوه بر بدست آمدن 5 نمره شاخص اصلی، در سطح شاخصهای جانبی نیز 3 نمره حاصل میشود که عبارتست از: توانایی کلی، غیرکلامی، مهارت شناختی. بنابراین در این نسخه نمرات استاندارد 8 شاخص، علاوه بر نمره مقیاس کل هوشبهر ثبت میشود.
تفسیر نتایج و تبدیل نمرات خام به نمرات تراز و استاندارد حاصل از اجرای نسخه هوشی وکسلر، توسط نرمافزار صورت میپذیرد، این تصمیم منطبق با جدیدترین شیوه ارائه آزمون در دنیا میباشد که احتمال خطای کاربر را به حداقل میرساند و به کاربر این امکان را میدهد که از جدیدترین هنجارها و اطلاعات آماری بهرهمند گردد.
نسخه محرک دیجیتال (DS21) 21 خرده آزمونی
در این نسخه که نسخه کامل وکسلر کودکان ویرایش پنجم است و شامل 21 خرده آزمون می باشد، خردهآزمونهایی که اجرای آنها وابسته به کتاب محرک است اجرای آنها بهوسیله نرمافزار انجام میگیرد. این شیوه اجرا منطبق با نسخه دیجیتال ارائه شده از WISC-V توسط مجموعه پیرسون است. بنابراین در این شیوه، اجرای خردهآزمونهایی که دارای سوالهای تصویری هستند و نمایش آنها وابسته به ارائه کتاب محرک است، توسط نرمافزار انجام میپذیرد که آزماینده را از کتاب محرک بینیاز کرده است. این خردهآزمونها عبارتند از:
1. طرح مکعب 2. استدلال ماتریس 3. خزانه لغات 4. تشخیص وزنها 5. معماهای بصری 6. فراخنای تصویر 7. مفاهیم تصویری 8. محاسبه 9. سواد سرعت نامگذاری 10. مقدار سرعت نامگذاری 11. ترجمه فوری نماد 12. ترجمه تاخیری نماد 13. ترجمه بازشناسی نماد.
خردهآزمون خزانه لغات و محاسبه دارای دو بخش سوالهای تصویری و کلامی است، بنابراین در این دو خردهآزمون اجرای سوالهای تصویری توسط نرمافزار صورت میپذیرد و برای اجرای سوالات کلامی باید به راهنمای اجرای آزمون و فرم ثبت اطلاعات مراجعه کنید. برای اجرای خردهآزمونهای باقیمانده یعنی خردهآزمونهای 1. شباهتها 2. فراخنای ارقام 3. اطلاعات عمومی 4. توالی حرف-عدد 5. درک مطلب نیاز به راهنمای اجرا و فرم ثبت اطلاعات است و برای اجرای سه خردهآزمون باقیمانده یعنی 1. رمز نویسی 2. نمادیابی 3. خطزنی نیاز به راهنمای اجرا و فرم ثبت اطلاعات برای هر سه خردهآزمون و کتابچه پاسخ 1 برای رمز نویسی و نمادیابی و کتابچه پاسخ 2 برای خطزنی است.
نسخه محرک دیجیتال (DS10) 10 خرده آزمونی
در نسخه 10 خردهآزمونی محرک دیجیتال، خردهآزمونهایی که اجرای آنها وابسته به کتاب محرک است اجرای آنها بهوسیله نرمافزار انجام میگیرد. این شیوه اجرا منطبق با نسخه دیجیتال ارائه شده از WISC-V توسط مجموعه پیرسون است. بنابراین در این شیوه، اجرای خردهآزمونهایی که دارای سوالهای تصویری هستند و نمایش آنها وابسته به ارائه کتاب محرک است، توسط نرمافزار انجام میپذیرد که آزماینده را از کتاب محرک بینیاز کرده است. این خردهآزمونها عبارتند از: 1. طرح مکعب 2. استدلال ماتریس 3. خزانه لغات 4. تشخیص وزنها 5. معماهای بصری 6. فراخنای تصویر.
خردهآزمون خزانه لغات دارای دو بخش سوالهای تصویری و کلامی است، بنابراین در این خردهآزمون اجرای سوالهای تصویری توسط نرمافزار صورت میپذیرد و برای اجرای سوالهای کلامی باید به راهنمای اجرای آزمون و فرم ثبت اطلاعات مراجعه کنید. برای اجرای 2 خردهآزمون باقیمانده یعنی 1. رمز نویسی و 2. نمادیابی نیاز به راهنمای اجرا و فرم ثبت اطلاعات برای هر دو خردهآزمون و کتابچه پاسخ 1 برای رمز نویسی و نمادیابی است.
تفسیر کیفی وکسلر 5
علاوه براینکه نتایج آزمون توسط آزمونگر باید بهصورت کمی گزارش شوند، برخی از تفسیرهای کیفی نیز باید ارائه شود، در واقع نوسانهای مشاهده شده در نتایج کمی باید بهصورت کیفی گزارش شوند. این شیوه از تفسیر کاملاً مطابق با تفسیر ارائه شده از سازندگان وکسلر 5 کودکان در مجموعه پیرسون است که در هیچ منبع ترجمه شده و حتی اصلی موجود نمیباشد. این تفسیر ها شامل:
- تفسیر کیفی نمرات تراز در سطح خرده آزمونهای اصلی و ثانوی.
- تفسیر کیفی نمرات استاندارد در سطح خرده آزمونهای مکمل و شاخصهای اصلی، ثانوی و مکمل.
- تفسیر کیفی نوسانات میان خرده آزمونها و شاخصها که شامل مقایسههای دو به دو آنها میشود.
- تفسیر کیفی نمرات پردازش تراز شده و استاندارد.
- تفسیر کیفی و تطابق خرده آزمونها و شاخصهای وکسلر5 با آخرین آپدیت نظریه CHC
- تطابق نتایج حاصل از اجرای WISC-V با تواناییهای شناختی مرتبط با خواندن، نوشتن و ریاضی مطابق با نظریه CHC
- ارائه نمودارهای و پروفایلهای مقایسهای جهت مشاهده سریع نتایج برای هر بخش تفسیری.
- تفسیر کیفی شاخصهای ترکیبی (مقایسه نمرات بیش از دو شاخص با یکدیگر)
- ارائه معادلهای سنی در سطح خرده آزمونهای اصلی و ثانوی و شاخصهای مکمل و نمرات پردازش.