به مناسبت سالروز درگذشت پروفسور محسن هشترودی:
برگی از زندگی محسن هشترودی
محسن هشترودی در 22 دی ماه 1286 هـ . ش در تبریز متولد شد. تحصیلات ابتدایی خود را در دبستان‌های «اقدسیه» و «سیروس» تهران انجام داد، سپس در سال 1304 هـ . ش به دارالفنون رفت و دوره دبیرستان را در آنجا به اتمام رساند.
در 1307 هـ . ش جزء اولین گروه دانشجویان اعزامی به اروپا رفت و در رشته مهندسی به تحصیل پرداخت. در 1308 هـ . ش به وطن بازگشت و وارد دانشسرای عالی شد و در رشته ریاضی به تحصیل پرداخت. در 1311 هـ . ش جزو گروه پنجم اعزامی، به فرانسه رفت و در 1312 هـ . ش در رشته ریاضی از دانشگاه سوربن لیسانس گرفت. در 1315 هـ . ش موفق به اخذ دکترا شد. هشترودی پس از بازگشت به وطن، در 1316 هـ . ش به تدریس ادبیات، فلسفه و ریاضیات در دانشکده ادبیات، علوم و دانشسرای عالی مشغول شد. در 1320 هـ . ش به مرتبه استادی رسید و در 1321 هـ . ش کرسی مکانیک تحلیلی گروه آموزش ریاضی دانشگاه تهران و ریاست فرهنگ تهران به وی واگذار شد.
در 1330هـ .ش رئیس دانشگاه تبریز و در 1336هـ .ش. یک دوره ریاست دانشکده علوم دانشگاه تهران را به عهده داشت. هشترودی همچنین امتیاز مجله هفتگی «نامه کانون ایران» را گرفت. در 1338 هـ . ش به عضویت انجمن ایرانی اتحادیه بین‌المللی فضا به ریاست پروفسور حسابی درآمد و به پیشنهاد ایشان، دوره فوق لیسانس ریاضی را راه اندازی کرد.. او در 1340 هـ . ش به مدت یکسال رئیس هیأت تحریریه نشریه فرهنگی، علمی و هنری "کتاب هفته" کیهان بود. هشترودی سرانجام در 1348 هـ . ش بازنشسته شد.در 1349هـ . ش لوح استاد ممتازی دانشگاه تهران را دریافت کرد و در همان سال به عضویت هیأت امنای مدرسه عالی امور اداری و بازرگانی قزوین درآمد. او اهل شعر بود و به زبان¬های فرانسوی، عربی، انگلیسی و ترکی استانبولی آشنایی داشت و زبان¬های روسی و آلمانی را می‌دانست. تخصص پروفسور هشترودی در زمینه هندسه دیفرانسیل بود. مهمترین اثر علمی نگاشته شده توسط محسن هشترودی، پایان‌نامه دکترای او در زمینه هندسه دیفرانسیل است، که در آن یکی از مدل‌های ریاضی استادش (کارتان) را تعمیم داد که امروزه به نام «اتصال هشترودی» (Hachtroudi Connection) شناخته می‌شود.
جدای از پژوهش علمی، پروفسور هشترودی به عنوان یک متفکر منتقد و ریاضیدان نامدار ایرانی، دارای اهمیت نمادین و شخصیتی اثرگذار در جامعه علمی معاصر ایران بوده است. از او آثار برجسته‌ای باقی مانده که برخی از آنها عبارتند از: «سایه‌ها» (مجموعه شعرهای نو و کهنه)، «رساله شافیّه خواجه نصیر،پاورقی از تاریخ هندسه»،«جهان اندیشه – دانش و هنر»، «التصاق¬های ناهنجار»،¬ «-نظریه اعداد»، «اخترهای متناوب»، «تمرین¬های ریاضیات مقدماتی – هندسه دوایر در صفحه»، «سیر اندیشه بشر» .
پروفسور هشترودی در 13شهریور 1355هـ .ش در تهران درگذشت. انجمن آثار و مفاخر فرهنگی به پاس سال¬ها خدمات علمی و فرهنگی وی، طی برگزاری مراسم بزرگداشتی در 29 اردیبهشت 1380هـ . ش ایشان را به عنوان یکی از مفاخر ایران‌زمین معرفی کرد و لوح تقدیری به خانواده استاد اهدا نمود.