وقتی نوزادان با یک شیء یا وسیله جدید رو به رو می شوند، اولین واکنش آنها چنگ زدن به آن و فرو کردن آن در دهانشان است. انگار که نوزادان دوست دارند برای یاد گرفتن و شناختن اطراف، همه چیز را ببلعند. البته این رفتار نوزادان تا زمانی می تواند مورد قبول و خوشایند والدین باشد که این چیزهای جدید، اسباب بازی و خوراکی باشند نه موبایل و تبلت و سوئیچ ماشین!!!
بر مبنای تحقیقی که چند روز پیش در مجله علم1، منتشر شد، محققان دانشگاه جان هاپکینز2 نحوه یادگیری نوزدان را مورد بررسی قرار داده اند و متوجه شده اند، نوزادان 11 ماهه، وقتی غافلگیر و متعجب می شوند، بهتر و بیشتر یاد می گیرند. محققان کودکان مورد مطالعه را در موقعیت های مختلفی قرار می دادند و واکنش آنها را بررسی می کردند. این موقعیت ها به دو دسته کلی تقسیم می شد موقعیت های آشنا و قابل پیشبینی و موقعیت های غیر ممکن یا شگفت انگیز (غیر قابل پیش بینی) . برای مثال، در یک مورد توپی را از روی یک سطح شیب دار قل می دادند و توپ بعد از طی مسافتی در پای یک مانع (مثلا دیوار) متوقف می شد (موقعیت قابل پیش بینی). ولی برای ایجاد یک موقعیت غیر قابل پیشبینی با تعبیه سوراخی پنهان، زمانی که توپ به مانع می رسید می توانست از آن عبور کند و کودک با یک موقعیت جدید و غیر قابل پیش بینی رو به رو می شد.
نتایج این مطالعه نشان می داد وقتی نوزادان در برابر این موقعیت جدید و غیر قابل پیش بینی قرار می گرفتند، هیجان زده شده و واکنش نشان می دادند ولی وقتی در موقعیت قابل پیش بینی قرار می گرفتند چندان هیجان زده نشده و واکنش خاصی بروز نمی دادند. محققان این طور استنتاج کردند که نوزادان از همان ابتدا دانش و معلومات اولیه خود از قوانین جهان را درونی می کنند و وقتی در مقابل یک موقعیت غافل گیر کننده و غیر مترقبه قرار می گیرند دوست دارند، دانش پیشین خود را مورد ارزیابی و آزمون قرار دهند و یادگیری جدیدی حاصل نمایند. در این آزمایش کودکانی که با عبور توپ از مانع رو به رو می شدند با پرت کردن توپ و سعی ناشیانه در امتحان کردن موقعیتی که دیده بودند، سعی در آزمون فرضیه های پیشین خود در مورد حرکت اشیاء و امکان تکرار پذیری موقعیت غیر ممکن مشاهده شده داشتند.
پژوهشگران نتیجه گرفتند، برای تحریک علاقه به یادگیری کودکان، بهتر است توجه آنها را با خلق موقعیت های غیر قابل پیش بینی و غافل گیر کننده جلب نمود. شاید جای تعجب هم نباشد زیرا نوزادان از آغاز نیز نسبت به هر موقعیت یا شیء جدیدی با هیجان واکنش نشان می دهند و سعی می کنند با چنگ زدن و به دهان بردن آن، نسبت به آن شیء جدید واکنش نشان داده و شناخت خود را تکمیل کنند.
1. Science
2. John Hopkins