بازی اول: آواز خواندن و نوازش کردن
این بازی مهارتهای شنیداری و قدرت درک ریتم را در کودک تقویت میکند.
سعی کنید موقع عوض کردن پوشک کودکتان یا موقع حمام کردن او و یا در هر فرصتی که پیش آمد برایش آواز بخوانید و همزمان او را نوازش کنید.
نوع بازی:
شعر مورد علاقه خود را برای کودکتان بخوانید و همراه با ریتم آن، با انگشت سبابهتان ضربههای ملایمی به شکمش بزنید یا گونهاش را نوازش کنید و یا کمرش را بمالید.
همیشه شعر را با بوسهای گرم به پایان ببرید.
همچنین میتوانید یک خط شعر را بخوانید و فقط به جای یک کلمه از آن، با دست، به آرامی به کودکتان ضربهای بزنید. برای مثال، چشمک بزن ستاره ... (به کلمه ستاره که رسیدید با دست آهسته ضربهای به کودک بزنید ولی دیگر کلمه ستاره را نگویید).
***
بازی دوم: بالا و پایین انداختن
تحقیقات نشان میدهد ارتباط مثبت کودک با بزرگسالانی که دلسوز هستند و به او توجه نشان میدهند، مغز کودک را تحریک میکند، باعث افزایش سیناپسها میشود و اتصالات موجود در مغزش را محکمتر میکند.
بالا و پایین انداختن کودک برای او خیلی لذتبخش است و موجب محکمتر شدن رابطه شما با کودکتان میشود.
نوع بازی:
کودکتان را روی پاهایتان بنشانید و زیر بغلش را محکم بگیرید.
همین طور که دارید او را بالا و پایین میاندازید، شعر زیر را برایش بخوانید:
بپر بالا، بپر پایین،
بالا، پایین، بالا، پایین
این ور، اون ور، اینجا، اونجا
بالا، پایین، بالا، پایین
بپر بالا، بپر پایین،
ویژ...!
بپا نیفتی!
(کودک را به یک سمت خم کنید).
شعر را یک بار دیگر بخوانید و این بار کودک را از طرف دیگر خم کنید.
شعر را دوباره تکرار کنید و وقتی به کلمه ویژ رسیدید، زانوهایتان را از هم باز کنید و همینطور که کودک نوپایتان را محکم از کمر گرفتهاید بگذارید پایین بیاید.
***
بازی سوم: به به!
تحقیقات نشان میدهد کودک لحن صدا و حالت چهره فرد را زودتر از کلمات او درک میکند. آموز ش احساسی با تمام حوزههای مربوط به یادگیری مرتبط است.
ابراز محبت و علاقه به کودک نوپایتان برای رشد مغز او مفید است.
نوع بازی:
همین طور که دارید غذا یا عصرانهای برای کودکتان آماده میکنید شعر زیر را برایش بخوانید. این کار مهارتهای زبانی کودکتان را تقویت میکند:
دنبال شیر می گردیم،
دنبال شیر می گردیم،
موقع شیر خوردنه،
موقع شیر خوردنه.
به سمت یخچال بروید و قوطی شیر را در آورید و بگویید:
من خیلی شیر دوست دارم. به به! به به!
میتوانید به جای شیر درباره هر غذایی که دوست دارید شعر را بخوانید. غذای مورد نظرتان را به او نشان بدهید و بعد درباره آن غذا با کودک تان صحبت کنید.
این نوع بازیها مهارتهای زبانی کودک را تقویت می کند.
***
بازی چهارم: دالی موشه بازی
بازی دالی موشه نه تنها برای کودک نوپای شما بازی مفرحی است بلکه در رشد مغزش هم اهمیت زیادی دارد.
نوع بازی:
شما میتوانید به صورتهای زیر با کودکتان دالی موشه بازی کنید:
دستتان را روی چشمهایتان بگذارید.
حولهای را روی صورتتان بیندازید.
پشت در یا پشت یکی از اسباب و اثاثیه بزرگ منزلتان پنهان شوید و یک مرتبه بیرون بپرید.
اسباب بازی یا عروسکی را زیر پارچهای پنهان کنید و بعد پارچه را از رویش کنار بزنید.
با خودکار شکل صورتی را روی انگشت شستتان بکشید و بعد آن را زیر انگشتهای دیگرتان پنهان کنید.
***
بازی پنجم: حرف زدن با زبان کودکانه
بچههای کوچک به حرفهای کودکانه والدینشان توجه زیادی میکنند. این مسئله به نوبه خود باعث میشود بچهها بیشتر به اهمیت کلمات پی ببرند.
نوع بازی:
بعضی از شعرهای دلخواهتان مثل چشمک بزن ستاره یا عمو زنجیرباف را با زبان کودکانه برای فرزندتان بخوانید.
کودکتان را در آغوش بگیرید و شعرها را به دو حالت برایش بخوانید: اول، با لحن معمولی و بعد با زبان کودکانه.
وقتی شعر را برای بار دوم با زبان کودکانه برای کودک نوپایتان میخوانید، توجه خاصی به کلمات شما نشان میدهد.
***
بازی ششم: ابراز محبت
تحقیقات نشان میدهد بعضی از اتصالاتی که در مغز کودک شکل میگیرد، در برقراری ارتباط صمیمانه او با دیگران در سالهای بعد تأثیر بسزایی دارد. دکتر پروس بری، روانپزشک دانشکده پزشکی بیلر در تگزاس معتقد است بچههای که در سالهای اولیه عمرشان محبت نمیبینند، از این اتصالات بینصیب میمانند.
این بازی به کودک یاد میدهد که چطور محبتش را ابراز کند.
نوع بازی:
با کودک نوپایتان روی زمین بنشینید و چند تا از اسباببازیها و عروسکهای مورد علاقهاش را در کنارتان روی زمین بگذارید.
یکی از عروسکهایش را بردارید و آن را در آغوشتان تکان دهید و همزمان کلمههای محبتآمیزی مثل این بگویید: چقدر بازی با تو کیف داره، خز قهویای قشنگش رو نیگا!، یا دوست دارم بغلت کنم.
حالا همین کار را با کودکتان بکنید.
یکی از عروسکهایش را به او بدهید و از او بخواهید آن را در آغوش بگیرد و ببوسد.
تا زمانی که کودکتان از بازی خسته نشده، آن را ادامه دهید. طولی نمیکشد که میبینید کودکتان خودش به تنهایی دارد این بازی را انجام میدهد.
***
بازی هفتم: تکان دادن و لالایی خواندن
تحقیقات نشان میدهد در معرض موسیقی قرار گرفتن کودک، تأثیر بسزایی روی درک او از مفاهیم مکانی و زمانی دارد، یعنی روی توانایی او در تجسم تکههای جدا شده و سرهمکردن دوباره آنها در ذهنش. این نوع استدلال زیربنای ریاضیات، مهندسی و رشتههای دیگر است.
کودکتان را در آغوش بگیرید و همینطور که دارید برایش لالایی میخوانید او را به عقب و جلو حرکت دهید.
نوع بازی:
میتوانید شعرهای زیر را برایش بخوانید:
- گنجشک لالا، سنجاب لالا.
- لالا لالا، گلم باشی، لالایی
کودکتان را به عقب و جلوحرکت دهید. این کار به او آرامش میدهد و اعتماد بین شما را زیاد میکند.
در پایان آخرین خط شعر، کودکتان را محکم در آغوش بگیرید.
***
بازی هشتم : هل دادن اشیاء
وقتی کودکان چیزی را هل میدهند، احساس میکنند قوی هستند و بر اوضاع تسلط دارند. این نوع بازیها روش فوقالعادهای هستند برای تقویت حس اعتماد به نفس و هماهنگی در کودکان نوپا.
نوع بازی:
چند شیء مختلف را انتخاب کنید تا کودکتان آنها را هل بدهد. از چیزهایی استفاده کنید که وزن بسیار کمی دارند، مثلاً از عروسک، اسباببازیهای کوچک یا اسباببازیهایی که بشود آنها را هل داد.
بگویید: یک، دو، سه، هل بده! و بعد یکی از اسباببازی ها را هل بدهید.
دوباره بشمارید و کودکتان را تشویق کنید تا این بار او اسباببازیاش را هل بدهد.
وقتی کوچولویتان تمام روز کلمه دِه (منظورش همان عدد سه است) را به زبان آورد، میفهمید که از این بازی خوشش آمده است!