شنیده شده چپ دست ها منطقی ترند، با دست دلشان می نویسند و با پای منطقشان راه می‌روند؛ چه اقلیت جالبی هستند این دست چپ های خیلی خاص! سیزده اوت، مصادف با ۲۲ مردادماه روز جهانی چپ دستان است، نام این روز در سال ۱۹۷۶ همزمان با ۱۳۵۵ خورشیدی پیشنهاد و به تصویب رسید.
هدف از نامگذاری چنین روزی، مبارزه با برخی باورهای خرافی درباره چپ دست ها و سعی در تغییر آنها و همچنین انتقاد از طراحی تمام امکانات موجود برای اکثریت که راست دست ها هستند، بود.
علی رغم دیدگاه عموم، دست غالب یک انتخاب نیست و چپ دستان حدود یک دهم از جمعیت دنیا هستند، نقش وراثت در این ویژگی پررنگ است و گفته می شود فرزندانی که یکی از والدین آنها چپ دست باشد، احتمال چپ دست بودن آنان به ۱۷ درصد می رسد و اگر هر دو راست دست باشند، این احتمال به ۱۰ درصد خواهد رسید.
تخمین زده می‌شود بین ۱۰ تا ۱۳.۵ درصد از جمعیت جهان راست‌دست نیستند؛ اگر چه تعداد کمی از این افراد مهارت استفاده از دو دست را دارند اما بیشتر آنها چپ‌دست هستند. از آن جایی که چپ‌دست بودن نمایشی از عملکرد مغز به شمار می‌رود، با شناخت در ارتباط است. آنهایی که چپ‌دست هستند نیم‌کره سمت راست مغزشان توسعه یافته‌تر است. این بخش از مغز به فرآیندهایی نظیر استدلال فضایی اختصاص دارد.
تحقیقات صورت‌گرفته نشان می‌دهد بافت سلول عصبی رابط میان دو نیم‌کره مغز در افراد چپ‌دست بزرگ‌تر از افراد راست‌دست است. این بدان معناست که برخی از افراد چپ‌دست ارتباط بهتری میان دو نیم‌کره مغزشان برقرار است و به همین دلیل پردازش اطلاعات در مرکز فرماندهی بدنشان با قدرت بیشتری انجام می‌شود.
اما این که چرا اکثر افراد چپ‌دست قدرت پردازش مغزی بهتری دارند، هنوز به درستی مشخص نیست. یک نظریه می‌گوید زندگی در دنیایی که برای راست‌دستها طراحی شده، چپدستها را مجبور به استفاده از هر دو دست کرده که این نتیجه‌ای جز افزایش ارتباط میان دو نیم‌کره مغز ندارد.
خیلی ها باور دارند که چپ دستان باهوش‌تر و یا عاطفی تر و مهربانترند که هنوز چنین ادعاهایی را نمی توان بر پایه علمی ثابت کرد، اما نکته قابل توجه این است که با وجود همه سختی هایی که چپ دستان در استفاده از وسایل دارند، بسیار از چپ دست بودنشان خرسند و راضی اند و حاضر به تغییر این ویژگی خاص نیستند.
برخی پژوهشگران معتقدند وقتی صحبت از بقای کامل‌ترین و سازگارترین‌ها به میان می‌آید، چپ دست‌ها یک سر و گردن از همه بالاتر هستند. زیرا در مبارزه‌ی تک به تک، استفاده از دست چپ مانند استفاده از ترفندی غافلگیرکننده است.
واقعیت این است که چپ دست‌ها اقلیت هستند و این اقلیت راضی و خوشحال با وجود سختی هایی که در استفاده از وسایل داشتند، این ویژگی را خاص دانسته و خوشحالی شان آنجا اوج می گیرد که در تقویم نیز یک روز را به نام خود دارند.
یکی از این چپ دست ها به خبرنگار ایسنا گفت: "یکی از سوال هایی که همیشه جواب مثبت دادن به آن حس خیلی خوبی به من می دهد این است که آیا چپ دستی؟ و من با غرور و خوشحالی جواب می دهم بله، من این ویژگی ام را خیلی دوست دارم چون خاص است." الهام خاطره خوبش از چپ دست بودنش را نیز مربوط به روزی عنوان کرد که متوجه شده بود همسرش نیز مثل خودش چپ دست است.
فاطمه نیز حس خوبی نسبت به چپ دست بودنش داشت، ولی عنوان کرد "چون خودم در آن نقشی نداشته ام بنابراین به خاطرش مغرور نمی شوم. نکته جالبی که فاطمه اشاره کرد این بود که او اصلا به استفاده از صندلی های مخصوص چپ دست ها تمایلی نداشته، او در این باره گفت:" آنقدر که روی صندلی هایی با دسته سمت راست امتحان داده ام که از آنها بیشتر خوشم می آید."
فاطمه یکی از دلایلی را که باعث انتخاب همسرش شده بود، چپ دست بودنش عنوان کرد و گفت این یکی از خاطرات خوب اش در مورد چپ دست بودن اش است.
یاسین در این باره می گوید: "من به عنوان یک چپ دست سی و یک ساله خاطرات زیادی از چپ دست بودنم دارم. از زمانی که سر سفره غذا، مادرم من را مجبور به گرفتن قاشق با دست راست می کرد، و دقیق یادم است که غذا نخوردن را به خوردن با دست راست ترجیح می دادم، چون واقعا اذیت می شدم ." او اشاره می کند که در گرفتن قیچی هم مشکل داشته و دارد، و ادامه می دهد: "الان هم که به عنوان یک مهندس عمران مشغول به کار هستم، مثلا موقع استفاده از متر به مشکل بر می خورم و متوجه شده ام حتی متر نیز برای راست دست ها طراحی شده است، مخصوصا مترهایی که تقسیم بندی سانتی متری و اینچی دارند. "
"در مدرسه هم برای باز و بسته کردن دفترهای فنری ام به مشکل برمی خوردم، و اوج مشکلات آن‌جایی بود که برای آزمون های کنکور باید از چپ دست بودن به عنوان یک معلولیت نام می بردیم!" یاسین ادامه می دهد: "با همه ی این ها چپ دست بودن را به خاطر حس خاص بودن و عضو یک جامعه کم جمعیت بودن دوست دارم، حتی اگر تا آخر عمر نتوانم کاغذی را درست برش بزنم و یا در عوض کردن دنده ماشین به مشکل بر بخورم. "
زهرا عضو دیگری از اقلیت چپ دستان است که از این اتفاق احساس خوبی دارد؛ او از اینکه باید امتحانات و آزمون ها را روی صندلی‌های مخصوص راست دست ها می گذرانده یاد کرده و معتقد است با همه ان مسائل باز هم چپ دست بودنش را بسیار دوست دارد.
سعید ۲۹ ساله، یادش نمی آید از کی متوجه چپ دست بودنش شده است. او با خنده می گوید: "با این موضوع راحت بودم و کلی هم برایم کلاس داشت. در کلاس خط اذیت می شدم و به همین دلیل هم آن را رها کردم. استاد به بقیه آموزش می‌داد و بعد مجبور بود جداگانه به من هم یاد بدهد...
او برای رانندگی یا استفاده از وسایل دیگر مثل قیچی که برای راست دستان طراحی می‌شوند مشکلی نداشته است. می گوید "مشکل خاصی ندارم و راحتم. در خیلی از کارها دو دستم و در خیلی کارها هم اصلا با دست چپ نمی‌توانم کار کنم."
بعد می خندد و ادامه می دهد "کلا موجود عجیبی هستم! مثلا برای باز کردن در بطری و شیشه و این چیزها با دست راست راحت ترم، برای رانندگی با دو دستم راحتم، شاید آنقدر این موضوع برای من معمولی شده که دیگر احساس دشواری ندارم."
"نوشتن و برداشتن وسایل و یا قاشق را معمولا با دست چپ انجام می‌دهم. موهایم را با همان دست راست شانه می زنم. کارت عابر بانک و با کار کردن با موس را با همان دست راست انجام می‌دهم و تایپ کردن هم با دو دستم می‌توانم ولی با دست چپ سریع‌ترم."
به گزارش ایسنا، پیش از این نیز انجمن چپ دست‌های ایران با ارسال نامه‌ای به دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی، درخواست کرد روز ۱۳ آگوست (۲۲ مرداد) به عنوان روز جهانی چپ دست‌ها در تقویم ملی کشورمان ثبت شود.
فرزانه معصومیان دبیر این انجمن گفته بود: بر اساس مصوبه سازمان ملل متحد از سال ۱۳۵۵ یک روز در تقویم جهانی به چپ دست ها اختصاص داده شده است. دلیل نامگذاری این روز، انتقاد از این است که تمام ابزارها و امکانات برای راست دست‌ها طراحی شده‌اند ( مانند صندلی‌های یک دسته، صندلی راننده در خودروها، قانون‌های راهنمایی رانندگی، میزهای پُر کردن فرم در بانک‌ها و اداره‌ها و...) و چپ دست‌ها را مجبور به کاربرد از دست راست می‌کنند.
همچنین یکی از اهداف این روز، مبارزه با باورهای خرافاتی درباره چپ دست‌ها است. معصومیان تصریح کرد، خوشبختانه در ایران برخوردهای خرافی و غلط با چپ دست‌ها بسیار محدود است و عموم جامعه به چپ دست‌ها نگرش مثبتی دارند، با این‌حال این قشر مجبورند مثل اغلب مناطق جهان با ابزارهای راست دستی کار کنند.
دبیر انجمن چپ دست‌ها از ارسال نامه به مرکز آمار ایران و درخواست برای اصلاح پرسش‌نامه برای سرشماری تعداد چپ دست‌ها در سال ۱۴۰۰ خبر داد و گفت: در این‌باره مسئولان قول مساعد داده‌اند.
او افزوده بود، همچنین با توجه به اینکه همه ساله تعداد زیادی از شرکت‌کنندگان در آزمون‌های مختلف از جمله کنکور، چپ دست‌ها هستند و این در پرسش‌نامه نیز از آنان سوال می‌شود، اما متاسفانه صندلی مناسب در اختیار آنان قرار نمی‌گیرد که باید در این‌باره اقدام مناسب صورت بگیرد.