بازیهای خیالی و بازی کردن نقش شخصیتهای آشنا (مانند اعضای خانواده) و شخصیتهای افسانهای یا ساختگی، سبب درونی شدن تفاوت مهم میان واقعیت و خیال در کودک میشود. برای نمونه، کودک شما میتواند تفاوت بین مادر واقعیاش و مادری که بعضی وقتها در بازیهای کودکانه نقش او را بازی میکند، دریابد و این تجربه و دانش را در موقعیتهای دیگر نیز به کار برد.
بازیهای وانمودی مهارت زبانی را پرورش میدهند
آیا تاکنون هنگامیکه کودکتان سرگرم بازی تخیلی یا بازی با اسباببازیها یا دوستانش است، به رفتار او توجه کردهاید؟ اگر پاسختان مثبت است، شاید بعضی واژگان یا عبارتهایی شنیدهاید که هرگز فکر نمیکردید او آنها را بلد بوده است. اغلب در بازی کودکان، واژگانی را که خود ما به کار میبریم، از آنها میشنویم. کودکان از پدر، مادر، و آموزگارشان کاملا تقلید میکنند. بازی وانمودی به کودک شما کمک میکند تا قدرت زبان را در یابد. افزون بر این، کودکان با بازی وانمودی با دیگران، یاد میگیرند که میتوانند از واژهها همچون ابزاری برای بازسازی یک داستان یا سازماندهی یک نمایش بهره بگیرند. این فرآیند به کودکتان امکان میدهد میان زبان نوشتاری و گفتاری ارتباط برقرار کند و به مهارتی دست یابد که بعدها به او کمک خواهد کرد خواندن را یاد بگیرد.
کودکان همچنین در هنگام بازیهای وانمودی، واژهنامهی خود را میسازند. هنگامی که مشغول بازی وانمودی هستند، شما و آموزگارش میتوانید آن ها را با واژههای مربوط به یک موضوع ویژه آشنا کنید. برای نمونه، اگر کودکتان دوست دارد با دایناسورهای اسباب بازی، بازی کند، شما با اشاره به نام دایناسورهای گوناگون، به او کمک خواهید کرد به سرعت نامهای بلند آنها را یاد بگیرد. بیشتر کودکان دوست دارند وانمود کنند کارهایی را که شما در خانه انجام میدهید، آنها هم انجام میدهند. سعی کنید همیشه مجموعهای ازنشریهها، کتابها، کاغذ و مدادهایی برای بازیهای نمایشی در خانه در دسترس داشته باشد. به این ترتیب، کودک شما از مهارتهای پیشنوشتاری و پیشخوانی برای تقلید موقعیتهای واقعی در زندگیاش استفاده خواهد کرد. او میتواند برای عروسکها و اسباببازیهایش بخواند، نامه بنویسد، فهرست تهیه کند و حتی وانمود کند با تلفن اسباب بازی، پیام تلفنی میگیرد.
بازیهای وانمودی در کودک مهارت تفکر ایجاد میکنند
بازیهای وانمودی، مسئلههای فراوان پیش روی کودکان میگذارند. هنگامیکه دو کودک میخواهند نقش یکسانی بازی کنند یا مواد مناسبی برای ساختن یک سقف برای خانهی عروسکی بیابند، مهارتهای تفکر شناختی ارزشمندی را فرا میگیرند که در زندگی حال و آینده از آنها استفاده خواهند کرد. آیا کودکتان گاهی از بازیهای خشن لذت میبرد؟ فوقالعاده است! برخی پژوهشگران که در زمینهی رشد مغزی در سالهای اولیهی رشد پژوهش میکنند، به تازگی به این نتیجه رسیدهاند که این گونه بازیها در رشد بخشی از مغز که کنترل رفتار را بر عهده دارد، موثرند. بنابراین، به جای نگرانی از اینکه این بازیها کودک شما را به خشونت تشویق میکنند، مطمئن شوید که در وضعیت کنترل شده و امن، بازی خشن میتواند به کودک شما کمک کند تا مهارتهای مورد نیاز کنترل برخود را برای اینکه بداند چگونه و چه زمانی این گونه بازی مناسب است، فرا بگیرد.
بازیهای وانمودی، تفکر انتزاعی را تقویت میکنند، توانایی استفاده از ابزاری مانند بلوکهای ساختمانسازی به عنوان نشانهی چیزی (مانند تلفن) سطح بالایی از مهارت تفکر به شمار میرود و در نهایت کودک شما را قادر خواهد ساخت تشخیص دهد که اعداد، بیانگر اندازه و مقدار، و ترکیبی ازحروف، نشانگر واژههایی هستندکه به زبان میآورد، میشنود و میخواند.
پرورش تخیل
آیا کودک شما درگیر بازیهای وانمودی میشود؟ برای ساختن دنیای فانتزی کودک خود، در یک جعبه یا گوشهای از اتاق، چیزهایی را که کودکتان را به بازیهای وانمودی بر میانگیزانند، قرار دهید. این جعبه یا گوشهی اتاق ممکن است دارای:
- سبد پلاستیکی بزرگ، جعبهی مقوایی، جعبهی خالی یا بزرگ برای ساختن خانه
- لباسهای کهنه،کفش، کوله پشتی و کلاه
- تلفن قدیمی، دفترچه تلفنهای قدیمی و مجلههای کهنه
- ظرفهای آشپزی، ظرفهای پلاستیکی غذا، گل مصنوعی و دستمال سفره
- حیوانات پارچهای و عروسکهایی در اندازههای مختلف
- تکه پارچه، پتو، ورقههای کهنه برای ساختن لباس یا قلعه
- چیزهای مناسب برای یک بازی وانمودی ویژه همچون «رفتن به سفر»، از جمله کارت پستال، بلیتهای استفاده شدهی هواپیما، سکههای خارجی، عکسهایی برای تعطیلات
- نوشتافزار برای نوشتن پیامهای تلفنی، نوشتن یادداشتها لیست خرید و... باشند.