جمعه ۲ آذر ۱۴۰۳
شنبه ۲۱ دی ۱۳۹۲ 8491 0 3

از آنجا که نوجوانان و جوانان بخش مهمی از سرمایه انسانی جامعه را تشکیل می دهند، تغییرات اجتماعی – فرهنگی این نسل از این ظرفیت برخوردار است که منشأ دگرگونی هایی در دیگر سطوح جامعه باشد.

تأثیرات اینترنت بر نوجوانان

از آنجا که نوجوانان و جوانان بخش مهمی از سرمایه انسانی جامعه را تشکیل می دهند، تغییرات اجتماعی – فرهنگی این نسل از این ظرفیت برخوردار است که منشأ دگرگونی هایی در دیگر سطوح جامعه باشد. از این رو، شناخت این که آنان چطور از قابلیت های اینترنت و موبایل استفاده می کنند و از آن تأثیر می پذیرند، به یک دغدغه مهم تبدیل می شود. ایـنترنت، به عنوان یکی از کارآمـدترین رسانه های جهانی برای برقراری ارتباط و تـعامل بین المللی نقش تعیین کننده ای در انتقال فرهنگ و اطلاعات دارد. در ارتباط با استفاده از این فناوری، کشورهای جهان به دو دسته تولیدکننده و مصرف کننده تقسیم می شوند. امروزه، جوانان ونوجوانان بیشترین سهم را در استفاده از این رسانه دارند و فناوری اینترنت نیز متقابلاً بر نوجوانان، تأثیرات مثبت و منفی می گذارد که بررسی این تأثیرات قابل تأمل است. دوره نوجوانی هم زمان است با دوره بلوغ؛ یکی از بحرانی ترین دوره های زندگی. در دروه بلوغ، تغییرات گوناگونی در ابعاد شخصیتی نوجوان رخ می دهد که هر کدام به نوعی می تواند بر او اثر بگذارد و حتی گاهی شخصیّت او را دگرگون سازد. بررسی هانشان می دهد که اینترنت بر نوجوانان تاثیر زیادی دارد و همچنین پیامدهای مثبت و منفی اجتماعی بسیاری دارد.

از اوایل دهه ۹۰ میلادی، پژوهش ها و بررسی های بسیاری در زمینه روان شناسی اینترنت و تأثیر آن برسلامت و رفتار انسان انجام پذیرفته است. امروزه موضوع اینترنت، مساله مهمی برای بیشتر کشورها، به ویژه کشورهای در حال توسعه و از جمله کشورهای اسلامی است. آگاهی از پی آمدهای اینترنت و در کنار آن، در نظر گرفتن راهبردهای مناسب برای استفاده درست و پیشگیری یا کاهش پی آمدهای احتمالی منفی آن، اهمیت اساسی دارد. در جامعه امروز ما، گرایش به اینترنت و استفاده از آن چنان رایج شده است که بیشتر خانواده ها، رایانه شخصی دارند و اعضای خانواده، بخش زیادی از وقت خود را در استفاده از اینترنت سپری می کنند. اینترنت در میان همه گروه های اجتماعی اعم از زن و مرد، پیر و جوان، بی سواد و باسواد از جذابیت خاصی برخوردار است. گسترش اینترنت، مانند هر نوآوری دیگری به ایجاد دگرگونی هایی در جنبه های مختلف زندگی انجامیده و استفاده از آن، امری اجتناب ناپذیر شده است، به گونه ای که بدون آن زندگی برای کسانی که بدان خوگرفته اند، دشوار می شود. ویژگی های منحصر به فرد اینترنت از جمله محتوای تحریک آمیز، سهولت دسترسی، آسودگی و سادگی کار با رایانه، هزینه پایین و تحریک برانگیزی بصری، همگی موجب استقبال عظیم مردم در سراسر جهان شده است.

امکانات وسیع این دنیای مجازی به حدی است که تمامی افراد خانواده به خصوص نوجوانان و جوانان را در هر سن و با هر تفکر و سلیقه مجذوب و معطوف خود می کند. شاید همین ویژگی های منحصر به فرد اینترنت است که امکان استفاده نابجا و سوء استفاده از آن را برای کاربران خود فراهم می کند. حجم آسیب های پنهانی که از سوی پدیده های نوظهور بر جوامع وارد شده و می شود کم نیست و لزوم پرداختن به این مسأله احساس می شود. به طور قطع استفاده زیاد از اینترنت معضلات و بحران های روحی و جسمی خاصی را به همراه خواهد داشت که اگر به موقع، تشخیص و به آن پرداخته نشود می تواند سلامت روانی جامعه را با چالش های جدیدی روبه رو کند.
 
از طرف دیگراهمیت این پژوهش جنبه گسترش و توسعه فوق العاده سریع اینترنت است و اینکه اینترنت یک رسانه بی همتاست؛ که دارای قابلیت های متن، دیداری شنیداری است و جوانان ونوجوانان از مشتریان پر و پاقرص اینترنت به حساب می آیند این بی همتایی وتاثیرگذاری، اهمیت مطالعه آن را دو چندان می سازد. نوجوانی دوره ای از زندگی است که نخستین تجارب زندگی در حساس ترین دوران رشد انسان رخ می دهد، آینده نگری، انقلابی گری و شورش، عشق، رابطه جنسی، تحصیل و شغل آینده و تثبیت هویت، همه در این دوران شکل می گیرند. شاید از همین روست که توجه به روانشناسی نوجوانی در دهه های گذشته از اهمیت بیشتری، به ویژه در کشورهایی که جمعیت جوان آنها رو به افزایش بوده، یافته است. در ایران براساس آمار رسمی نوجوانان حدود سی درصد از کل جمعیت جوان کشور را تشکیل می دهند.
 
این درحالی است که به نسبت این جمعیت نه تنها متخصصان روانشناسی بالینی و مشاوره کافی وجود ندارد بلکه هنوز جایگاه و نقش آنان در فرایند بهداشت روانی نوجوانان به خوبی روشن نشده است. پیش از انتشار عقاید و نظرات اریکسون این گونه جوانان بزهکار تلقی می شدند، چون در این سن نوجوان در پی استقلال وهویت یابی است، لذا رفتارهایی در همین راستا از او سر می زد که به ظاهر برای افرادی که از ویژگی های این دوران غافل بودند نابهنجار می نمود و این رفتارها را به منزله رفتار های ضداجتماعی و بر علیه اطرافیان می دانستند. نوجوانان همه با بحران هویت روبه روشده اند، با این تفاوت که بعضی ساده تر آن را حل می کنند.

نوجوانان و جوانان شیفته ابراز لیاقت و اظهار وجود و شایستگی هستند. اثبات شخصیت و احراز هویت برای آنان یکی از مطبوع ترین لذایذ روحانی است که برای نیل به آن، از هیچ کوششی دریغ نمی کند؛ مثلاً، جوانی که برای اولین بار استخدام می شود و شغل و مسؤولیتی به عهده می گیرد به خودمی بالد و احساس می کند که جامعه او را به عضویت پذیرفته است؛ او این پولی را که از این راه به دست می آورد هر چند کم باشد با چندین برابر پولی که رایگان از والدین گرفته است قابل مقایسه نمی داند؛ چون این پول را سند شخصیت خود می داند. اولیای دین اسلام به نوجوان نقش و مسؤولیت وزارت داده اند و این امر نشان دهنده اهتمام اسلام به رابطه با جوان و نوجوان است. او دنبال کسب هویت است و اگر از طرف خانواده تحقیر شود، هویت خود را نمی یابد. در دوره نوجوانی ارزش ها و استانداردهای اخلاقی برای انسان مطرح می شود. توانایی های فزاینده نوجوانان آنان را متوجه مسائل و ارزش های اخلاقی می کند و راه های پیچیده تری را برای کنار آمدن با آن می یابند. در عین حال، آنچه جامعه از نوجوانان می خواهد به سرعت در حال تغییر است و همین مستلزم ارزیابی مجدّد و مداوم ارزش ها و اعتقادات اخلاقی است.
 
فراگیر شدن رسانه ها در آغاز قرن بیست و یکم باعث افزایش نقش اینترنت در شکل دهی به فرهنگ، هویت و باورها و ارزش های اجتماعی شده است. اینترنت پدیده شگفت قرن، انقلاب مهمی در ارتباطات پدید آورده است. ویژگی عمده ای که در اینترنت وجود دارد و در سایر رسانه ها دیده نمی شود، تعامل است. در گذشته هویت افراد و روابطشان با دیگران وابسته به فضای مادی ای بود که در آن زندگی می کردند و مکان عنصری تعیین کننده بود. اما در حال حاضر بواسطه ظهور تکنولوژی های نوین اطلاعاتی و ارتباطی، محدودیت های زمان و مکان از بین رفته و فرد دیگر به مکان محلی و بومی خود وابسته نیست. امروزه مشاهده می کنیم مولفه های فرهنگی که توسط رسانه به ذهن مخاطبان نفوذ می کند نه تنها موقعیت خانواده را ضعیف می کنند، بلکه جای گروه های هم سال که پیشتر در هویت یابی افراد تاثیر می گذاشت را نیز گرفته است.

آی هوش: گنجینه دانستنی ها و معماهای هوش و ریاضی

نظراتی که درج می شود، صرفا نظرات شخصی افراد است و لزوماً منعکس کننده دیدگاه های آی هوش نمی باشد.
آی هوش: مرجع مفاهیم هوش و ریاضی و انواع تست هوش، معمای ریاضی و معمای شطرنج
 
در زمینه‌ی انتشار نظرات مخاطبان، رعایت برخی موارد ضروری است:
 
-- لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
-- آی هوش مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
-- آی هوش از انتشار نظراتی که در آنها رعایت ادب نشده باشد معذور است.
-- نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.
 
 
 
 

نظر شما

پرطرفدارترین مطالب امروز

زندگینامه ریاضیدانان: رویا بهشتی زواره
قواعد بخش پذیری بر اعداد  1 تا 20
طنز ریاضی: اثبات 5=2+2
زندگینامه ریاضیدانان: جان فوربز نش
بررسی تعلیم و تربیت از دیدگاه جان دیوئی
زندگینامه ریاضیدانان: دکتر یحیی تابش
تحول یادگیری با چیدمان کلاس
زندگینامه بزرگان ریاضی: سیاوش شهشهانی، چهره ماندگار ریاضیات و پدر اینترنت ایران
خلاقانه: مداد و مدادتراش!