ایرینا بوکووا مدیرکل یونسکو به مناسبت روز جهانی سوادآموزی (8 سپتامبر2013) پیام زیر را ارائه کرده است:
سوادآموزی یک حق اساسی و موتور اصلی توسعه انسانی است که راه را برای استقلال، آموختن مهارتها، بیان فرهنگی و مشارکت کامل در جامعه هموار میسازد.
به یمن تلاشهای بینالمللی و فعالیتهایی که در جهت تحقق اهداف توسعه هزاره طی بیش از دو دهه انجامشده، بیسوادی کاهش یافته است. امروزه 84 درصد از جمعیت جهان قادر به خواندن و نوشتناند و این در حالی است که در سال 1990، این تعداد به میزان 76 درصد بود. طی 20 سال، جمعیت بیسواد، بیش از 100 میلیون نفر کاهش داشته است.
با این وجود کافی نیست. هنوز نابرابریهای جدی در پس این ارقام وجود دارد. زنان، دو سوم از 774 میلیون بیسواد دنیا را تشکیل میدهند. بیشتر کودکان و جوانانی که به مدرسه نمیروند، دختران هستند. 57 میلیون کودک در سنین دوره ابتدایی و 69 میلیون نفر در سنین مقطع متوسطه، امکان ورود به مدرسه را ندارند. آن دسته از کودکانی که به اندازه کافی شانس ورود به مدرسه را دارند نیز به طور معمول پس از اتمام تحصیل، قادر به خواندن و نوشتن نیستند. نسبت جمعیتی که فاقد مهارتهای اولیه خواندن و نوشتن هستند حتی در کشورهایی که به لحاظ اقتصادی توسعه یافتهاند، بسیار زیاد است. این امر مانع جدی در رضایت فردی، توسعه جوامع و تفاهم متقابل بین مردم ایجاد می کند.
افزایش فناوریهای جدید و جوامع نوین دانشبنیان که توانایی خواندن و نوشتن را بیش از پیش ضروری مینماید، این وضعیت را تشدید میکند. سوادآموزی اولین شرط گفتگو، ارتباط و ادغام در جوامعی است که به تازگی با یکدیگر ارتباط یافتهاند. جوانان برای ورود موفقیتآمیز به بازار کار، به مهارتهای جدید نیازمند دارند که عوامل آن عبارت است از: آشنایی با چندین زبان، شناخت تنوع فرهنگی و یادگیری مادامالعمر.
سوادآموزی کلید فراگیری دانش، مهارتهای بین فردی، تخصص و توانایی همزیستی در اجتماع است؛ این مهارتها اساس جامعه نوین را تشکیل میدهد. سوادآموزی در قرن بیستویک، بیش از هر زمان دیگری، زیربنای صلح و توسعه است.
سوادآموزی بیش از آنکه یک اولویت آموزشی باشد، عالیترین سرمایهگذاری برای آینده و اولین گام به سوی کسب همه اشکال جدید سواد مورد نیاز قرن بیستویکم است. آرزوی ما دیدن قرنی است که در آن هر کودک، توانایی خواندن و استفاده از این مهارت را برای استقلال خود داشته باشد. در این روز بینالمللی سوادآموزی، ما از کلیه دولتها درخواست میکنیم تا برای تحقق این رویا، با یکدیگر همکاری نمایند. این امر نیازمند سرمایهگذاری جدید، ایجاد سیاستهای نوین با کمک جوامع ذیربط، اجرای فعالیتهای جدید و نوآورانهتر و نیز بهرهمندی کامل از مزیت فناوریهای نوین است. پیشرفتهای انجام-شده طی سالهای اخیر نشان میدهد که این امر امکانپذیر است و یونسکو متعهد است که تمام توان خود را برای تحقق آن بهکار گیرد.