کودکان زمان زیادی را به بازی و فعالیت میپردازند. کودکان زمان بازی را بسیار دوست داشته و این زمان را بر هر چیز دیگری مقدم میدارند. انتخاب اسباب بازی مناسب برای کودکان در هر سنی بسیار حائز اهمیت است، به طوری که بهترین و مناسبترین اسباب بازی برای کودکان به ویژه در سنین پیش دبستانی، اسباب بازیهای آموزشی است چرا که این گروه از اسباب بازیها موجب پرورش تفکر، تخیل، سرگرمی، لذت و مهم تر از همه یادگیری در کودک میشود و او را با مفاهیم و دنیای پیرامون آشنا میسازد. علاوه بر اینها، اسباب بازی باید از ایمنی و کیفیت لازم برخوردار باشد.
به اعتقاد انجمن جهانی تعلیم و تربیت دوران کودکی (ACEI) اگر اسباب بازیهای کودکان به دقت انتخاب شوند، موجب ارتقای کیفیت بازی و رشد کودک میشوند. اسباب بازیهای آموزشی، نقش بسزایی در رشد کودکان پیش دبستانی ایفا میکنند. آنها موجب بالارفتن هوش، مهارتهای اجتماعی و همچنین رفتارهای احساسی کودکان میشوند. این گونه اسباب بازیها طراحی شدهاند تا دید وسیع تری در گروههای سنی مختلف ایجاد کنند.
هدف از اسباب بازیهای آموزشی
به طور کلی اسباب بازیهای آموزشی دو هدف عمده دارند: یکی سرگرمی و دیگری توسعه مهارتهای کودکان. اولین هدف کاملاً روشن است. کودکان دوست دارند بازی کنند. بنابراین تمام اسباب بازیها به انضمام اسباب بازیهای آموزشی، برای کودکان جنبه سرگرمی دارند مگر اینکه کودک، خود تمایلی به بازی کردن نداشته باشد. دومین هدف اسباب بازیهای آموزشی توسعه مهارتهای کودکان است اما این هدف برای همگان کاملاً واضح و روشن نیست. بیشتر والدین فکر میکنند تنها هدف اسباب بازیها تفریح و سرگرمی است. آنها نمیدانند که اسباب بازیهای آموزشی برای کمک به آموزش بهتر کودکان طراحی شدهاند. به همین دلیل است که در انتخاب اسباب بازی، بیشتر اسباب بازیهایی را که جنبه لوکس و فانتزی دارند برای کودکانشان خریداری میکنند. از اسباب بازیهای مناسب برای کودکان پیش دبستانی میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
اسباب بازیهای علمی و طبیعی
اسباب بازیهای علمی برای این گروه سنی، دنیایی از علم هستند. این گونه اسباب بازیها این شانس را به کودک میدهند که دنیای اطراف را کشف کرده و دامنه دانستنیهای خود را افزایش دهند. اما متاسفانه والدین هنگام انتخاب اسباب بازی، کمتر به دنبال خرید این گونه اسباب بازیها هستند.
پازل ها و بازیهای حل مساله
امروزه پازل ها و بازیهای حل مساله در اشکال و ابعاد مختلف به وفور در بازار یافت میشوند. کیفیت و طراحی آنها نیز روزبه روز بهتر و متنوع تر میشود. پازل ها با توجه به ماهیتی که دارند قدرت تمرکز، تفکر خلاق و منطقی را در کودکان افزایش داده و کودکان را وادار به تفکر میکنند. کودک با تمرکز روی پازل به راحتی قطعهها را جابه جا کرده و آن را حل میکند، به طوری که در بعضی مواقع موجب حیرت والدین خود میشود. پازل ها و بازیهای حل مساله بهترین نوع اسباب بازیهای آموزشی برای کودکان سنین پیش دبستانی هستند زیرا آنها چندبعدی و قابل لمس هستند، مدل های مختلفی از آنها برای سنین مختلف وجود دارد و کودک میتواند به تنهایی یا با دوستان خود به بازی بپردازد.
لگو
لگوها قطعاتی هستند که کودکان از طریق متصل کردن آنها به یکدیگر، اشکال مختلفی را میسازند. این بازی بسیار مورد توجه و علاقه کودکان است. لگوها به تفکر، ابتکار و خلاقیت کودک کمک بسیاری میکنند.
تخته سیاه یا وایت بورد
تخته سیاه یا وایت بورد یکی از انعطاف پذیرترین اسباب بازیهای گروه سنی پیش دبستانی است که برای رشد خلاقیت کودکان بسیار مفید هستند. کودک از طریق تخته سیاه یا وایت بورد، نوشتن و نقاشی کردن را تجربه کرده و نقش افراد مختلف به ویژه معلم را بازی میکند.
ابزار و آلات موسیقی
موسیقی نقش بسزایی در رشد فکری و شخصیتی کودک دارد. اگر کودک شما کوچکترین توجهی به موسیقی نشان میدهد، وقت آن است که او را با یک ابزار واقعی موسیقی آشنا کنید. والدین میتوانند با در اختیار گذاشتن آلات گوناگون موسیقی همچون پیانو، گیتار و... در سایز کوچک، دید کودک را در موسیقی گسترش داده و این فرصت را به کودک بدهند که نه تنها عشق و علاقه خود را به موسیقی افزایش دهد بلکه مهارتهای هنری خود را نیز به معرض نمایش گذاشته و خود را کشف کند.
دوچرخه
داشتن دوچرخه به عنوان اسباب بازی، برای یک کودک پیش دبستانی نهایت آرزوست. والدین باید هنگام خرید دوچرخه دقت کرده و سایزی را که مناسب با قد و جثه کودک است خریداری و از سلامت و استاندارد بودن دوچرخه اطمینان حاصل کنند.