در دوران ما نام اینشتین با کلمه هوش و ذکاوت مترادف شده است. مسلما او یکی از بزرگ‌ترین دانشمندان در تاریخ بشر است اما قابل قبول نیست که ادعا کنیم او باهوش‌ترین فردی بوده است که تاکنون و در تمام اعصار زندگی کرده است.
با استناد به شواهد اندک گفته می شود میزان بهره هوشی (IQ) او 160 بوده است. اگر این حرف حقیقت داشته باشد باز هم او هوش کمتری نسبت به هزاران نفر از انسان های امروز دارد.
برای مثال اینشتین از نظر توانایی در ریاضی نمی تواند با سطح توانایی فیزیکدان پیشرو دنیای امروز یعنی استفان هاوکینگ مقایسه شود. در واقع عمق و گستردگی دستاوردهای او بدون سابقه علمی نیست.
بخوبی می دانیم که اینشتین بمراتب کمتر از دانشمندانی نظیر کارل گاوس (ریاضیدان برجسته آلمانی) و لئونارد اویلر (ریاضیدان و فیزیکدان برجسته سوئیسی) سهم و نقش اساسی در ایجاد زمینه های علمی دارد.
مثلا سِر فرانسیس گالتون شخصی است که با قوی ترین شواهد ادعا می شود باهوش ترین فرد در تمام دوران ملکه ویکتوریا بوده است. او روی همه چیز از آمار و تکامل تا خرد جمعی و... کار کرده است. دستاوردهای او حتی پس از یک قرن از مرگش، همچنان مورد استفاده محققان قرار می گیرد.