والدین کودک نابغه ایرانی پس از کسب مقام قهرمانی فرزندشان در مسابقات جهانی محاسبات ذهنی از مشکلات و چالش هایی که این روزها زندگی او را دستخوش فراز و نشیب میکند سخن گفتند. علی عرشیا وظیفه شناس 6 ساله، آذر ماه امسال در مسابقات بینالمللی چرتکهای که با حضور 11 هزار دانش آموز از 60 کشور جهان در هندوستان برگزار شد ، کسب رکورد پاسخ دادن به 200 سؤال محاسباتی را در 6 دقیقه از آن خود کرد ، این در حالی است که پیش از این رکوردداران این مسابقه توانسته بودند در مدت زمان 8 دقیقه این محاسبات را انجام دهند.
علی عرشیا میگوید، آذر ماه امسال برای شرکت در مسابقه محاسبات ذهنی ریاضیات به هندوستان رفتم، در این مسابقه من باید 200 سؤال را در مدت زمان کمتر از 8 دقیقه پاسخ میدادم. برای نخستین بار موفق شدم رکورد جهانی را در شش دقیقه بشکنم. محمد رضا وظیفه شناس پدر علی عرشیا میگوید، هدف از این مسابقه برآورد سرعت کودکان در محاسبه ذهنی یک سری اعداد اعلام شده بود و مسابقه بار علمی زیادی داشت اما آنچنان که برنامههای ورزشی در ایران خبر ساز میشوند سر و صدا نکرد و هیچ حمایتی از برنده مسابقه نشد. محمد رضا وظیفه شناس، پدر پسر نابغه ایران دارای دکترای تخصصی فیزیولوژی میوه بوده و مادر وی نیز فارغ التحصیل رشته تربیت بدنی و در این رشته تدریس میکند.
محمد رضا وظیفه شناس میگوید، به نظرمن خیلی از بچههای ایران از هوش و استعداد بالایی برخوردار هستند اما معمولاً این استعداد به مسیر صحیحی هدایت پیدا نمیکند. متأسفانه در کشور ما آن چنان که انتظار میرود از کودکان تیزهوش و نابغه حمایت نمیشود. برای نمونه من و مادر علی عرشیا به مراکز و سازمانهای مختلفی رفتیم تا از پسرمان حمایتهای آموزشی لازم به عمل بیاید اما حتی بنیادهای مرتبط و مسئول پاسخ درستی به ما ندادند این در حالی است که عرشیا برای رقابت در دنیا و شرکت در مسابقات جهانی احتیاج دارد تا به کشورهای مختلف سفر کند و هزینه این سفرها را باید شخصاً بپردازیم چرا که هیچ مرکزی در ایران برای او هزینه نمیکند و از او حمایت نکرده است. علی عرشیا در سیستم کلاسیک آموزشی کشور مجبور است مثل دیگر کودکان در کلاسهای مدرسه تحصیل کند و هیچ آموزش ویژهای برای بارورشدن استعدادهایش وجود ندارد. تصور میکنم استعدادها و افتخار آفرینیهای پسر نابغه ایران، با وجود مقامهای جهانی که به دست آورده است به فراموشی سپرده شود و فکر میکنم برای جوانان با بهره هوشی بالا هم هیچ برنامهای در کشور نداریم. عرشیا در کلاس اول اردکهای کتاب ریاضی اش را رنگ میکند درحالی که قادر است مسائل ریاضی را بخوبی حل کند.شاید بهتر باشد در کنار این آموزشهای کلاسیک برنامههای فوق العادهای برای پاسخگویی به ذهن کنجکاو کودکانی مثل علی عرشیا وجود داشته باشد. ما در یزد دبستان تیزهوشان نداریم و با وجود اینکه بنیاد نخبگان کشور از بهره هوشی علی عرشیا تمجید کرده است ولی تاکنون اقدام خاصی در مسیر بارور شدن استعدادهای او انجام نگرفته است.
کشف یک نابغه
مادر پسر نابغه ریاضیات جهان میگوید، علی عرشیا 6 ساله تنها فرزند ما است و ازکودکی هوش او با موقعیتهای مختلف به چالش کشیده میشد، البته در ابتدا از نوزادان دیگر خیلی هم تفاوت نداشت، اما یکی از پرستاران بیمارستان میگفت این نوزاد خیلی خوب ارتباط برقرار میکند و تمرکز خیلی خوبی دارد و حتی در همان زمان تعادل بدنی داشت مثلاً سرش را میتوانست براحتی نگه دارد .
این مسائل باعث شد که ما احساس کنیم ، علی عرشیا خیلی کنجکاو است البته من تصور میکنم، بسیاری از بچههای ایران زمین هم مثل کودک من باهوش و کنجکاو هستند اما ما سعی کردیم که به این کنجکاویها پاسخ دهیم و مسیر ذهنی عرشیا را هدایت کنیم. بنابراین عرشیا را به مراکز مختلف بردیم تا با انجام تست، بهره هوشی او مشخص شود، پس از آن متوجه شدم که پسرمان استعداد ویژهای دارد، کم کم که بزرگ شد رفتارهایش نشان میداد علی عرشیا متفاوت است، او میتوانست ارتباط اجتماعی خوبی با اطرافیان برقرار کند و حتی میدانست چه کلماتی را انتخاب کند تا ارتباط صحیح تری برقرار شود. البته علی عرشیا شیطنتهای کودکان هم سن و سالش را نیز داشت.
مریم احمدی ادامه میدهد،او حافظه بسیار خوبی دارد و همیشه در جمعهای دوستانه و فامیلی باعث شگفتی همه میشود ، این مسأله ما را تشویق کرد که به پرورش و آموزش وی از همان کودکی بپردازیم. او در محاسبات ذهنی و کار با چرتکه مهارت فوق العادهای داشته و علاوه بر ریاضیات در علوم دیگر هم خصوصاً نجوم و جغرافیا استعداد ویژهای دارد. همیشه میگفت دلم میخواهد مانند شیخ ابوعلی سینا از تمام علوم آگاه شوم. برای همین سعی کردیم برای او کتابهای زیادی فراهم کنیم و با بردن او به اردوی علمی و مشاهده گیاهان و حیوانات بستر مناسبی برای پاسخگویی به سؤالات کنجکاومحورش فراهم کنیم. علی عرشیا در 5 سالگی، اسامی پایتختهای 50 کشور را نام میبرد و از دو سالگی نیز علاقه زیادی به علوم طبیعی و ستاره شناسی نشان میداد. همان زمان بود که به خانه ریاضیات یزد مراجعه کردیم و از آن جا به مرکزپرورش و آموزش کودکان تیز هوش ارجاع داده شدیم. در این مرکز به ما گفتند عرشیا هوش بسیار بالایی دارد.
آرزوهای بزرگ ریاضیدان کوچک
علی عرشیا میگوید، در 5 سالگی براحتی میتوانستم ارقام را به صورت فارسی و انگلیسی در رقمهای بالا نوشته و عملیات جمع و تفریق انجام دهم. در حال حاضر با 20عدد دو رقمی 4 عمل ریاضی انجام میدهم، او ادامه میدهد، وقتی میبینم قلب مادربزرگم درد میکند، دوست دارم جراح قلب شوم و به او کمک کنم. همیشه آرزو میکنم پزشک شوم و هرکاری از دستم بر میآید برای بیماران انجام دهم، مانند ابوعلی سینا، پروفسور حسابی و دکتر غریب برای ماندگار کردن نام کشورم در تلاش باشم. آرزو میکنم همه ماشینها و وسایل مورد نیاز ساخت خود ایران باشد و مردم کشورم در آسایش باشند و تمام افراد دنیا باهم دوست باشند.
پدر علی عرشیا میگوید پسرم افرادی مثل پروفسور حسابی و دکتر غریب را به خوبی میشناسد و آنها را الگوی راه خود کرده است اما انگار این اسطورههای علم و دانش به تدریج رو به فراموشی سپرده میشوند. امیدوارم یادمان نرود که کودکان ما در حال حاضر نیاز به سیراب شدن از علم و دانش دارند و باید برای ذهنهای گرسنه آنها، آذوقه فراهم کرد. این وظیفه همه کشور است که کودکان مان را که آینده ایران در دستان شان قرار دارد حمایت کنیم. من تا جایی که در توان دارم فرزندم را حمایت میکنم، ما تاجایی که توانسته ایم در خانه هم شرایطی را برای آموزش عرشیا فراهم کرده ایم و در خانه کتابخانهای بزرگ داریم و کتاب هایی را که هنوز خود فرصت مطالعه اش را نداشته ایم در اختیار علی عرشیا که مشتاق خواندن است قرار داده ایم.او اطلاعات عمومی بالایی دارد، به نرم افزارهای رایانهای مسلط است و براحتی پاور پوینت میسازد اما به انجام بازیهای کامپیوتری هیچ علاقهای ندارد.
وی ادامه میدهد، علی عرشیا فرزند این آب و خاک است و به رغم درخواستهای مراکز نخبگان در خارج از کشور، دوست ندارم او جذب آن محیطهای آموزشی شود. چرا که فرهنگ غربی زندگی او را تحت تأثیر قرار میدهد و ممکن است دیگر به وطنش باز نگردد. بسیاری از نخبگان این سرزمین با وسوسه بهرهمند شدن از امکانات رفاهی کشورهای پیشرفته، زادگاه مادری شان را ترک کردهاند، اما من نمیخواهم فرزندم فراموش کند که ایرانی است. پس از پایان مسابقات هندوستان و قهرمانی علی عرشیا کشورهای مختلف به من پیشنهاد زندگی در این کشورها را دادند تا علی عرشیا تحت حمایت سیستم آموزشی غرب ادامه تحصیل بدهد، اما من هرگز نمیپذیرم که عرشیا کشورش را ترک کند و به دلیل نبود امکانات و کمبود بودجه جذب کشورهای دیگر شود و نتواند به کشور و هموطنان خودش خدمت کند. علی عرشیا هنگام کار با چرتکه حتی به چرتکه نگاه هم نمیکند و اعداد را سریع محاسبه میکند، در 4 سالگی بهره هوشی او را 148 اعلام کردند، وقتی میبینم این کودک تیزهوش است، دلم میخواهد از او حمایت بشود . شرکت در مسابقات جهانی سرمایه زیادی میخواهد و تأمین این سرمایه به تنهایی مشکل است، هر سفر بیش تر از 10 میلیون تومان هزینه دارد ما این هزینه را شخصاً پرداخت میکنیم تا اسم ایران در محافل علمی بیش از پیش بدرخشد اما این تلاش دیده نمیشود و برای مسئولین مدالآوری کودک باهوشی مثل عرشیا هیچ جذابیتی ندارد.