بسیاری از مادران چه شاغل و چه خانه دار همیشه می پرسند كه آیا مهدكودك جای خوبی برای بچه هاست؟ و آیا همه بچه ها باید مهدكودك بروند؟ و در این صورت مناسب ترین سن برای رفتن به مهدكودك چه سنی است؟
تحقیقات نشان داده است كه شخصیت و اعتقادات هر فردی در دوران كودكی او شكل می گیرد. به همین علت است كه تربیت و نگهداری كودك یكی از مسائل مهم به شمار می آید.كودك از سن ۷ ۹ ماهگی افراد آشنا را از غریبه تشخیص می دهد و چهره پدر و مادر و كسانی كه به طور مداوم با او در ارتباط هستند را به خوبی از دیگران شناسایی می كند و اینجاست كه اگر كودك از پدر و مادر خود جدا شود ،گریه می كند و در برابر چهره ها ی ناآشنا علائم اضطراب را نشان می دهد و به اصطلاح عامیانه، غریبی می كند.
با نزدیك شدن به سن ۲ تا ۲/۵ سالگی كودكان به دلیل رشد حافظه و ایجاد تجربه می توانند كم كم به دوری از پدر یا مادر عادت كنند. البته بازی هایی از قبیل قایم موشك می تواند به كودك این اطمینان را بدهد كه اگر در حال حاضر مادر نیست، حتما بعد از مدتی پیش او خواهد آمد. بنابراین سن ۲/۵ تا ۳ سال، سن خوبی برای روانه كردن كودكان به مهدكودك است.
آماده سازی كودك برای ورود به مهدكودك
اول باید كودك را با محیط مهد آشنا كرده و برای او توضیح داد كه می تواند در مهد بازی كند، دوست پیدا كند و كارهای جدید یاد بگیرد و در ضمن به او توضیح داد، در آنجا مربیانی هستند كه آنها هم او را دوست دارند و به طور مداوم به او اطمینان داد كه بعد از یك ساعت مشخص، پدر و مادر حتما دنبال او خواهند آمد.
در روزهای اول بهتر است حدود نیم ساعت همراه كودكان در مهدكودك ماند و سعی كرد او را با دیگران آشنا كرد تا كم كم حس امنیت و اعتماد به دیگر كودكان و مربیان مهد در او ایجاد شود. از روزهای بعد می توان او را در حدود ۱تا۲ ساعت در مهد گذاشته و به او قول داد كه برای مثال در عرض ۲ ساعت حتما دنبالش خواهیم آمد و حتما آن را اجرا كنیم.
اگر كمی دیر شود، كودك حتما مهدكودك را جای امنی نمی داند و آن را موجب جدایی خود از مادر می بیند، پس با دیدن مادر به او می چسبد و دیگر علاقه ای به رفتن به مهد نخواهد داشت؛ به همین دلیل است كه ایجاد امنیت دركودك اهمیت می یابد و حتما باید به آن توجه كرد.
كم كم می توان زمان باقیماندن كودك در مهد را بیشتر كرد ولی نباید بدین گونه باشد كه كودك را از ساعت ۷ صبح تا ۴ بعدازظهر در مهد بگذاریم، زیرا در صورتی كه كودك ساعاتی طولانی تحت مراقبت كسی غیر از مادر خودش باشد، از لحاظ وابستگی به مادر دچار مشكل خواهد شد و نسبت به مراقبان مهدكودك علاقه پیدا كرده و جدا شدن از آنها هم برایش سخت خواهد بود. فرضیه ای كه روان شناسان آن را فرضیه تك مادری می نامند، موید این مطلب است كه كودك بهتر است بیشترین ساعات روز را تحت مراقبت یك نفر به خصوص مادر باشد نه اینكه بیشترین زمان خود را در مهد كودك بگذراند.
ویژگی های مهدكودك خوب
روان شناسان معتقدند كه در یك مهدكودك خوب باید نسبت مربیان به كودكان ۱ به ۳ باشد. علاوه بر این، فضای مناسب برای بازی كودكان وجود داشته باشد و بچه ها در گروه های كم تعداد بازی كنند. مربیان باید در زمینه رشد كودك و تعلیم و تربیت او خوب آموزش دیده باشند و بازی های مناسبی را برای كودكان تدارك ببینند.
مزایای مهدكودك
والدین علاوه بر برآوردن نیازهای جسمانی كودكان خود باید به نیازهای روانی كودكانشان نیر توجه كنند، زیرا این نیازها تنها در كنار پدر و مادر برآورده نمی شوند. با اینكه مادران می توانند در محیط خانه تا حدودی با ایجاد سرگرمی های مناسب برای كودكان به رشد شناختی آنها كمك كنند اما این كافی نیست. كودكان از سن ۳ سالگی كنجكاوتر می شوند و محیط اطراف خودشان را جستجو می كنند.
بازی با دیگر همسالان و گذراندن وقت با آنها از سرگرمی های خوب در این سنین است كه هم برای كودكان لذت بخش است و هم جز ضروریات رشد شناختی كودك است.
گروه های همسالان، محیطی را برای كودك فراهم می كند كه درآن خود را بشناسد. كودك از طریق این محل های بازی می آموزد كه پذیرفته شده و با دیگران شریك شود. از حقوق خود دفاع كند و به دیگران احترام بگذارد. بنابراین كودك از دنیای خودمحور به مرحله اجتماعی شدن قدم می گذارد. برخلاف تصور اكثر افراد، مهدكودك فقط جایی برای بازی كردن نیست بلكه كودك در آن دائم در حال یادگیری است و توانایی های خود را توسعه می دهد. مثلا وقتی او در اتاق بازی، به بازی های نمادین می پردازد، اطلاعاتی درباره خانه و خانواده به دست می آورد. نقاشی كردن و چكش كاری یا بازی با خمیر به رشد عضلات بازوها و دست های كودك كمك می كند كه بعد ها این امر او را در نوشتن یاری خواهد كرد.
مهدكودك علاوه بر این مزایا، معایبی هم دارد از جمله اینكه ممكن است كودك شما در خانه ناآرام شود یا پرخاشگری كند كه از این مسائل می توان با انتخاب یك مهدكودك مناسب و صحبت مداوم با مربیان مهد جلوگیری كرد.
در پایان باید متذكر شویم كه مهد كودك نباید تبدیل به یك محل اجباری مثل مدرسه شود كه كودك هر روز صبح زود مجبور باشد از خواب بیدار شود و به آنجا برود و این موضوع او را اذیت كند. كودك می تواند در هفته ۳ روز به مهد برود، بهتر است رفت و برگشت درساعات مشخصی باشد تا بدین گونه نظم را هم یاد بگیرد.
با اینكه مهدكودك جای تعلیم و تربیت و محبت پدر و مادر را نمی گیرد ولی می تواند در رشد شناختی و اجتماعی كودكان تاثیر قابل توجهی داشته باشد.