پنجشنبه ۱ آذر ۱۴۰۳
سه شنبه ۲۶ آذر ۱۳۹۲ 7303 0 4

ژان لورون دالامبر بیشتر به واسطه پژوهش هایش در ریاضیات و مکانیک استدلالی و به عنوان ویراستار علمی دایره المعارف معروف است،

زندگینامه بزرگان ریاضی: ژان لو رون دالامبر

ژان لو رون دالامبر

نام: ژان لو رون دالامبر (Jean le Rond d'Alembert)
تولد: ۱۶ نوامبر ۱۷۱۷ -  پاریس
وفات: ۲۹ اکتبر ۱۷۸۳ (۶۵ سالگی) - پاریس
ملیت: فرانسوی
شهرت: ریاضیدان، فیزیکدان و فیلسوف عصر روشنگری  / دلیل شهرت: دینامیک شاره‌ها - آنسیکلوپدی - سرپرست قسمتِ ریاضیات دائرةالمعارف فرانسوی
 
 
صبح یکی از روزهای نوامبر 1717 ناله کودکی از داخل بسته ای در کنار کلیسای سن ژان لورن توجه زنی خیرخواه و نیکوکار را به خود جلب می نماید زن نیکوکار که زوجه شیشه بر فقیری بنام روسو بود کودک را به فرزندی خود قبول می کند. زن نیکوکار کودک را مانند فرزند خود تربیت می کند وکودک هم بعدها حق شناسی بی مانندی را در باره این مادر مبذول می دارد. ولی مدتها بعد معلوم شد که این کودک فرزند نامشروع زنی میهماندار بنام مادام تنس و یک افسر سوار نظام بنام ژنرال دتوس می باشد. 
 
طولی نکشید که دالامبر سر راهی بزرگ شد و دانشمند شهیری گردید ولی هیچوقت مادرخوانده خود را فراموش نکرد و به مادام تنس که مایل بود او را پیش خود ببرد گفته بود که شما فقط نامادری من هستید و مادر حقیقی من همان زن شیشیه بر است. 

دالامبر بیشتر به واسطه پژوهشهایش در ریاضیات و مکانیک استدلالی و به عنوان ویراستار علمی دایره المعارف معروف است، او در معروفترین کتاب خود بنام رساله درباره مکانیک که در سال 1743 منتشر شد سه قانون خود برای حرکت را عرضه کرد. در مورد قانونهای اول و دوم یعنی قانون ماند و قانون متوازی الاضلاع حرکت، استدلال دالامبر هندسی بود فقط در مورد قانون سوم پای فرضهای فیزیکی در میان است این قانون به موضوع تعادل می پردازد و عبارت است از اصل بقای اندازه حرکت در موقعیتهای برخورد. 
 
دالامبر در این رساله نخستین بیان در باره آنچه را امروز اصل دالامبر شناخته می شود ارائه می کند این اصل امروز در واقع بیش از آنکه اصل به شمار آید قاعده ای است برای کاربرد قوانین حرکت که در رساله بیان شده اند. می توان آن را چنین بیانکرد: در هر موقعیتی که شیئی دراثر مانع‌هایی از ادامه حرکت ماندی عادی خود باز ماند، حرکت حاصل را می توان به دو مؤلفه تجزیه کرد: حرکتی که شیء عملاٌ انجام می دهد وحرکتی که مانع ها آن را از بین می برند دالامبر در سال 1744 رساله ای در باره تعادل و حرکت سیالات انتشار داد و از اصل خود برای توصیف حرکت سیالات استفاده کرد و به بررسی مسائل مهم جاری مکانیک سیالات پرداخت کتاب دیگرش به نام تفکراتی در باره علت کلی بادها که در سال 1747 منتشر شد،‌حاوی نخستین کاربرد عمومی معادلات دیفرانسیل جزئی در فیزیک ریاضی بود در مقاله ای به سال 1747 معادله موجی برای نحستین بار در فیزیک ظاهر شد اما راه حل دالامبر اگر چه درست بود، کاملاٌ با پدیده های مشهود وفق نمی داد.
 
در کتاب پژوهش در باره تقدیم اعتدالین و رقص محوری زمین که در سال 1749 نوشته شد روش او در پرداختن به مساله تقدیم اعتدالین شبیه به روش کلرو بود و به راه حلی دست یافت که با حرکت رصد شده زمین توافق بیشتری داشت همچنین کتاب و رساله ای در باره نظریه جدید مقاومت سیالات که در سال 1752 منتشر شد و در آن برای نخستین بار معادلات دیفرانسیل هیدرودینامیک بر حسب یک میدان بیان شده و باطلنما (پارادوکس) هیدرودینامیک مطرح گردیده بود، بحث و جدال بسیاری برانگیخت فرهنگستان پروس در مسابقه ای که این مطلب برای آن نوشته شده بود جایزه ای اعطاء نکر به این دلیل که هیچ کس دلیلی تجربی در مورد این کار نظری ارائه نکرده بود ادعا شده است که اثر دالامبر اگر چه بهترین اثری بود که به فرهنگستان رسیده بود، از خطا مصون نمانده بود. خود دالامبر محرومیت خویش را از جایزه نتیجه نفوذ اویلر می دانست و روابط میان این دو دانشمند که قبلاٌ تیره شده بود، روبه وخامت بیشتری نهاد. افتخار توسعه مکانیک و سیالات به گونه ای مختلف به هر دو شخص نسبت داده شده است. 
 
دالامبر پیشگفتار دایره المعارف را نوشت این پیشگفتار از اسناد عمده عصر روشنگری و بیانیه فیلسوفان است مقاله های دالامبر در دایره المعارف از حوزه ریاضیات بسیار فراتر می رفت. دالامبر که با همکاری دیدرو برای تهیه دایره المعارف اقدام کرده بود در سال 1758 همکاری با تهیه دایره المعارف را ترک گفت وی در سال 1754 به عضویت آکادمی علوم فرانسه انتخاب شد محصول علمی مهم دالامبر پس از سال 1760 کتاب جزوه های ریاضی او بود که مشتمل بر راه حلهای جدید فراوانی برای مسائلی که او قبلا به آنها دست یازیده بود. دالامبر سرانجام در روز 29 اکتبر 1783 در سن 63 سالگی در پاریس درگذشت. 
تصاویر مرتبط

آی هوش: گنجینه دانستنی ها و معماهای هوش و ریاضی

نظراتی که درج می شود، صرفا نظرات شخصی افراد است و لزوماً منعکس کننده دیدگاه های آی هوش نمی باشد.
آی هوش: مرجع مفاهیم هوش و ریاضی و انواع تست هوش، معمای ریاضی و معمای شطرنج
 
در زمینه‌ی انتشار نظرات مخاطبان، رعایت برخی موارد ضروری است:
 
-- لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
-- آی هوش مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
-- آی هوش از انتشار نظراتی که در آنها رعایت ادب نشده باشد معذور است.
-- نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.
 
 
 
 

نظر شما

پرطرفدارترین مطالب امروز

قواعد بخش پذیری بر اعداد  1 تا 20
بررسی تعلیم و تربیت از دیدگاه جان دیوئی
زندگینامه ریاضیدانان: جان فوربز نش
طنز ریاضی: اثبات 5=2+2
طنز ریاضی: لطیفه های ریاضی!
زندگینامه بزرگان ریاضی: اقلیدس، کلید هندسه
همه چیز درباره هوش مصنوعی به زبان ساده
سیستم عدد نویسی رومی
هوش سیّال در مقابل هوش متبلور