چه کسانی با هوشند؟ آنها که در شغل شان موفق هستند؟ آنها که محقق و دانشمند و نابغه اند؟ نظریه های جدید روان شناسی می گوید همه اینها به علاوه خیلی های دیگر! آنها می گویند ورزشکارها، هنرمندها، تراشکارها و هر شغل دیگری که به ذهن تان می رسد آدم های باهوشی هستند.
آنها می گویند تست های سنتی روان شناسی که بهره هوشی (IQ) را می سنجند فقط توانایی های منطقی ـ ریاضی، زبان شناختی و تا حدی عملی ما را می سنجند. در صورتی که بسیاری از توانایی های دیگر در آدمیزاد وجود دارد که به معنای واقعی نشان دهنده هوش است. یعنی می توانند برای سازگار شدن با موقعیت های جدید به کار ما بیایند اما کاملا فراموش شده اند.
بر همین اساس نظریه پرداز جدیدی به نام گاردنر می گوید هوش های متنوع تری در آدمیزاد وجود دارد. او هفت نوع هوش در آدمیزاد شناسایی کرده است: زبان شناختی، تصویری، موسیقایی، بدنی، منطقی، میان فردی و درون فردی.
گاردنر می گوید اگر ما بتوانیم رشته تحصیلی و شغل مان را بر اساس نوع هوش مان انتخاب کنیم، رضایت بیشتری از زندگی مان خواهیم داشت. در این مطلب می خواهیم بگوییم که چطور می شود نوع هوش مان را تشخیص دهیم و بر اساس آن، چه رشته های تحصیلی و شغلی را انتخاب کنیم.
هوش زبان شناختی
هر نوع توانایی ذهنی که به کلمه ها ربط داشته باشد، نشان دهنده هوش زبان شناختی است. با این حساب کسانی که اطلاعات عمومی زیادی دارند، می توانند با کلمه ها بازی کنند، شعر می گویند و داستان می نویسند هوش زبان شناختی بالایی دارند.
نشانه ها:
۱ـ کتاب ها برایش خیلی مهم است.
۲ـ می توانند قبل از خواندن، صحبت کردن یا نوشتن، کلمات را در ذهن شان بشنوند.
۳ ـ کلمات را وقتی از رادیو می شنوند بیشتر درک می کنند تا وقتی که تلویزیون تماشا می کنند.
۴ـ از سرگرم کردن خود و دیگران با لغاتی که تلفظ سخت یا بی معنی دارند لذت می برند.
۵ـ موقع رانندگی بیشتر از توجه کردن به مناظر، خواندن نوشته های بیلبوردها برایشان جذاب است.
۶ ـ موقع حرف زدن بیشتر از چیزهایی که شنیده یا خوانده اند استفاده می کنند.
چه شغل هایی به دردشان می خورد؟ کتابدار، مسئول بایگانی، متصدی (موزه، کتابخانه، نمایشگاه و...)، ناشر، مترجم، نویسنده یا گوینده رادیو و تلویزیون، روزنامه نگار، وکیل، منشی و معلم زبان فارسی یا انگلیسی.
هوش منطقی ـ ریاضی
کسانی که توانایی انجام محاسبات ریاضی شان قوی است، استدلال های منطقی را خوب می فهمند و البته خوب هم استدلال می کنند، بهره بالایی از هوش منطقی ـ ریاضی دارند. معمولا در مدارس ما به این نوع هوش خیلی بها داده می شود.
نشانه ها:
۱ـ به راحتی می توانند حساب و کتاب هایشان را ذهنی انجام دهند.
۲ـ هنوز از بازی های علمی یا حل مسائل بغرنج فکری که احتیاج به تفکر منطقی دارند لذت می برند.
۳ـ الگوها، ترتیب یا تسلسل منطقی رویدادها را دنبال می کنند.
۴ـ معتقدند تقریبا هر مطلبی یک توضیح عقلانی دارد.
۵ـ دوست دارند نقص های روشنی را که در گفتار و رفتار مردم و محیط زندگی و محل کار آنها پیدا می شود، پیدا کنند.
چه شغل هایی به دردشان می خورد؟ حسابرس، حسابدار، مامور خرید، کارگزار بیمه، ریاضیدان، محقق، متخصص آمار، کارشناس سیستم های رایانه ای، کارشناس مالی، کارشناس فنی، دفتردار، معلم و استاد علوم پایه و تجربی.
هوش جسمی ـ حرکتی
ورزشکارها یک گروه بزرگ از هوشمندان بدنی حرکتی را تشکیل می دهند. البته غیر از این گروه کسان دیگری هم هستند که با مهارت های حرکتی شان می توانند پول در بیاورند.
نشانه ها:
۱ـ حداقل یک رشته ورزشی را به صورت حرفه ای پیگیری می کنند.
۲ـ برایشان مشکل است که یک مدت طولانی بدون تحرک بنشینند.
۳ـ بهترین ایده ها وقتی به ذهن شان می رسد که مدت طولانی قدم می زنند یا می دوند یا یک فعالیت جسمی دیگر انجام می دهند.
۴ـ دوست دارند اوقات فراغت شان را در طبیعت بگذرانند.
۵ـ هنگام صحبت کردن با دیگران خیلی زیاد از حرکات دست یا شکل های دیگر زبان بدن استفاده می کنند.
۶ـ برای این که بیشتر در مورد چیزی بدانند باید آن را لمس کنند.
۷ـ خودشان را آدم های منظم و آراسته ای می دانند. ۸ـ برای آموختن یک مهارت جدید به جای مطالعه کردن باید آن را عملی انجام دهند.
چه شغل هایی به دردشان می خورد؟ فیزیوتراپیست، فعال در صنعت توریسم، بازیگر، مانکن، کشاورز، مکانیک، نجار، صنعتگر، معلم تربیت بدنی، کارگر کارخانه، ورزشکار حرفه ای، محیط بان و جواهرساز.
هوش فضایی
هرچه کسانی که از نظر کلامی با هوش هستند در ذهن شان کلمه دارند، آدم های با هوش فضایی در ذهن شان تصویر دارند. آنها از هر چیزی می توانند یک تصویر در ذهن شان بسازند.
یعنی مثلا اگر شما بگویید عدالت در ذهن آنها ترازو می آید. البته این نصف ماجراست. آنها می توانند این تصویرها را خلق کنند. یعنی این که یک چیز ملموس به عنوان فرآورده هوش تصویری شان به شما
تحویل دهند.
نشانه ها:
۱ـ وقتی چشمان شان را می بندند تصاویر تجسمی روشنی را می بینند.
۲ـ نسبت به رنگ ها حساس هستند.
۳ـ گاهی با یک دوربین عکاسی یا فیلمبرداری آنچه را در اطراف می بینند، ضبط می کنند.
۴ـ از حل پازل ها، مازها و سایر معماهای بصری لذت می برند.
۵ـ خواب هایی که می بینند کاملا واضح است.
۶ـ معمولا می توانند در نواحی ناشناخته مسیر را درست پیدا کنند.
۷ـ به راحتی می توانند تصور کنند اگر یک شیء را از یک دورنمای مستقیم از بالا نگاه کنند آن را چگونه خواهند دید.
۸ ـ ترجیح می دهند نوشته هایی را بخوانند که تصویرهای زیادی دارند.
چه شغل هایی به دردشان می خورند؟ مهندس، معمار، نقشه کش شهری، گرافیست، دکوراتور داخلی، عکاس، معلم هنر، مخترع، خلبان، کارشناس آثار هنری و مجسمه ساز.
هوش موسیقایی
وقتی می گویید تقریبا هیچ تفاوتی بین ریتم، زیر و بم، تن صدا و نغمه ها درک نمی کنید مطمئن باشید هوش موسیقایی پایینی دارید، اما اگر می توانید صدای سنتور را از بین ملغمه ای از سازها تشخیص دهید و می فهمید یک نفر دارد فالش می خواند، احتمالا هوش موسیقایی بالایی دارید. توانایی های موسیقایی را اولین بار گاردنر به عنوان یک هوش مطرح کرد.
نشانه ها:
۱ـ صدای آوازشان دلنشین است.
۲ـ وقتی که یک نت موسیقی اشتباه نواخته می شود می توانند تشخیص دهند.
۳ـ یک ساز می نوازند.
۴ـ زندگی بدون موسیقی برایشان بی ارزش است.
۵ـ اگر یک آلبوم موسیقی را یک یا دو بار گوش کنند می توانند آن را درست بخوانند.
چه شغل هایی به دردشان می خورد؟ نوازنده، سازنده و فروشنده آلات موسیقی، آهنگساز، خواننده، معلم موسیقی و منتقد موسیقی.
هوش میان فردی
آدم هایی که می توانند خیلی خوب و زود با افراد دیگر رابطه برقرار کنند، بخوبی احساسات آنها را تشخیص دهند و درک کنند و البته خوب آنها را مدیریت و رهبری کنند از هوش میان فردی برخوردارند.
نشانه ها:
۱ـ از آن آدم هایی هستند که دیگران برای مشاوره یا توصیه گرفتن به آنها مراجعه می کنند.
۲ـ ورزش های گروهی را به ورزش های فردی ترجیح می دهند.
۳ـ وقتی با مشکلی مواجه می شوند به جای حل آن ترجیح می دهند از فرد دیگری کمک بگیرند.
۴ـ تلاش برای تعلیم دادن یک فرد یا گروه برایشان لذتبخش است و می دانند این کار را چطور باید انجام دهند.
۵ـ خودشان را یک مدیر خوب می دانند.
۶ ـ در میان جمع، احساس آرامش و آسودگی می کنند.
چه شغل هایی به دردشان می خورد؟ سرپرست، مدیر، کارمند اداری، داور، جامعه شناس، مردم شناس، مشاور، روان شناس، پرستار، مسئول روابط عمومی، فروشنده، مسئول آژانس مسافرتی و مدیر روابط عمومی.
هوش درون فردی
کسانی که خیلی خوب درون خودشان را می کاوند و از این درونکاوی برای هدف های زندگی شان استفاده می کنند، هوش درون فردی بالایی دارند.
این نوع آدم ها بسیار مستقل و فردیت یافته اند. آنها همه زوایای تاریک وخود، عیب ها و توانایی هایشان را می شناسند.
نشانه ها:
۱ـ همیشه اوقات تنهایی شان را به فکر کردن به مسائل مهم زندگی می گذرانند.
۲ـ عقایدی دارند که آنها را از جمع مجزا می کند.
۳ـ سرگرمی یا علاقه های ویژه ای دارند که برایشان اهمیت زیادی دارد.
۴ـ اهداف مهمی در زندگی دارند که همیشه به آنها فکر می کنند.
۵ـ دیدگاه واقع بینانه ای نسبت به نقاط ضعف و قوت خودشان دارند.
۶ـ خودشان را فردی با اراده یا از لحاظ فکری مستقل می دانند.
۷ ـ دفترچه خاطرات یا یادداشت روزانه شخصی دارند.
چه شغل هایی به دردشان می خورد؟ روان شناس، مشاور، عالم الهیات، برنامه ریز و کارآفرین.