چگونه خودمان را ارزشمند ببینیم
دختر مریم خانم نفر اول کنکور شده است! پسر اکبر آقا یک فروشگاه زده از این جا تا آن جا! دختر عمه مان با پول هایش ماشین خریده و پسر خاله مان توانسته زن بگیرد! همکارمان توانسته توی شرکت بشود معاون رئیس و رفیق مان هم همین چند روز پیش مدرک دکترای خودش را از خارج گرفته است! اما ما نه پول داریم، نه توانستیم مدرک دکترای بگیریم، نه استعداد نفر اول کنکور شدن را داشتیم و... وقتی می نشینیم و فکر می کنیم دیگران چه استعدادهایی دارند و ما نداریم دیگران به چه چیزهایی دست پیدا کرده اند و ما نتوانسته ایم به آن ها برسیم، داریم خودمان را با بقیه مقایسه می کنیم. مقایسه کردن با دیگران تا یک مقدار کوچک خوب است اما بعد به بهانه خوب شدن دست به تقلید زدن می زنیم. آن وقت تقلید از در و همسایه و فک و فامیل می شود یکی از کارهای اصلی ما! به همین دلیل می گویند مقایسه کردن چندان هم خوب نیست.
آدم ها زیر ذره بین مقایسه
آدم ها برای تعیین اهداف و مسیر زندگی شان دست به ارزیابی خودشان می زنند و برای این ارزیابی هم دائم خودشان را با اطرافیان مقایسه می کنند. این مقایسه کردن درست است که گاهی باعث ایجاد انگیزه در زندگی ما می شود اما همیشه اثر مطلوبی روی ما نمی گذارد، چون وقتی در همه موارد شروع کنیم به مقایسه کردن دست به تقلید از دیگران می زنیم و آن وقت به جای آن که خودمان باشیم، بیشتر شبیه دیگران زندگی می کنیم. این وسط افرادی هم هستند که به شدت دوست دارند بقیه مثل آن ها فکر کنند و مثل آن ها زندگی کنند برای همین دائم به دیگران می گویند که چه طور باشید و چگونه زندگی کنید و مدل های تقلید کردن را در اختیارشان می گذارند.
آن وقت دیگر ما خودمان نیستیم و اختیار فکر کردن و انتخاب کردن را از خودمان می گیریم و شبیه افراد دیگر می شویم. مقایسه کردن زیادی باعث می شود ما به استعدادها و توانایی های واقعی خودمان بی توجه شویم و آن ها را بی ارزش بدانیم و به دنبال داشته های دیگران باشیم. چون ما معمولا در مواردی خودمان را با دیگران مقایسه می کنیم که از توانایی یا استعداد کسی خوش مان بیاید، آن وقت بدون توجه به این نکته که شاید افکار و عقاید او برخاسته از توانایی های خودش است و شخصی است، خودمان را شبیه آن ها می سازیم. البته تقلید نکردن و مقایسه نکردن به معنی این نیست که ما ناسازگار باشیم، چون آدم های ناسازگار به نظرات دیگران توجه می کنند اما برخلاف آن حرکت می کنند. حرکت درست در زندگی زمانی است که ما از تجربه دیگران تنها درس بگیریم و آن وقت بر اساس افکار و احساسات و عقاید درونی خودمان زندگی کنیم.
راه هایی برای مستقل شدن
وابسته دیگران بودن و تقلید کردن از اطرافیان مان اصلا چیز خوبی نیست برای این که شما بتوانید هویت مستقل و شخصی داشته باشید و هر روز زندگی تان بر مبنای افکار و عقاید افراد مختلف تغییر نکند باید راهکارهایی را به کار بگیرید که به شما کمک کند خودتان باشید و مستقل عمل کنید. فعلا این چند راهکار پیشنهادی ما را داشته باشید تا شاید بتوانید کمتر دست به مقایسه بزنید و مستقل تر عمل کنید:
راهکار اول
شناخت ویژگی های منحصر به فرد خود
قبل از هر چیزی باید درک کنید که شما یک فرد مستقل هستید با مجموعه ویژگی های منحصر به فرد که تنها مخصوص خود شماست که کس دیگری ندارد و سعی کنید با در نظر گرفتن شرایط اجتماعی به دنبال رضایت شخصی خودتان از زندگی باشید. برای کسب رضایت شخصی فعالیت ها و برنامه هایی را پیدا کنید که باعث رضایت شما می شود نه باعث خشنودی دیگران! چیزهایی که به شما انگیزه و نشاط در زندگی می دهد و بر مبنای افکار و عقاید شخصی شما می باشد. البته شما می توانید فعالیت هایی را هم که به طور مشترک باعث رضایت شما و رضایت دیگران می شود را در نظر بگیرید و انجام دهید.
راهکار دوم
استفاده از تجربه زندگی افراد موفق
می توانید به زندگی افراد موفق و بزرگی که در تاریخ وجود دارند سری بزنید و ببینید که آن ها چه طور توانسته اند با تأکید بر عقاید و نظرات خود پله های موفقیت را طی کنند. به این هم توجه کنید که آن ها با احساس تنهایی خود در عقاید و نظرات شان غلبه کرده اند. چون خیلی از ما آدم ها به خاطر این که دیگران افکار و عقاید ما را ندارند و احساس تنهایی می کنیم بی خیال افکارمان می شویم و از آن می گذریم.
راهکار سوم
جملات درونی خود را اصلاح کنید
یک قیچی بردارید و تمام جملات و افکار درونی را که دائم به شما سرکوب می زند و باعث مقایسه کردن می شود اصلاح کنید. این جملات باعث می شود که شما افراد ضعیف و ناتوانی جلوه داده شوید، بعضی وقت ها اطرافیان مان هم با استفاده از این جملات فاتحه روح و فکر و نظرات ما را می خوانند مثلا وقتی به ما می گویند چرا مثل بقیه فکر نمی کنی؟! این چه افکاری است که تو داری؟! چرا نمی توانی مثل بقیه رفتار کنی؟ یا اگر همه شبیه شما رفتار کنند چه می شود... شما را دچار شک و تردید می کنند تا به نظرات دیگران بیشتر از خودتان توجه کنید. روان شناسان معتقدند که خیلی از والدین ما در دوران کودکی با مقایسه کردن ما و ترور افکار و عقایدمان ما را به خودمان بی اعتماد کرده اند، مثلا وقتی می گویند کاش تو مثل فلانی بودی! این فکر را در کودک رشد می دهد که والدینش از آن چه خودش هست راضی نیستند آن وقت یعنی سعی کند که شبیه دیگران باشد. یا حتی جامعه هم گاهی به ما اجازه این را نمی دهد که ما خودمان باشیم، مثلا وقتی دوست داریم گریه کنیم، به ما اجازه نمی دهند و... آن وقت ابراز خیلی از احساسات را برای ما ممنوع می کنند.
راهکار چهارم
منفعل نباشید
خودتان و افکار و احساسات و نظرات خود را دست کم نگیرید اگر زیادی به خلاقیت ها و ویژگی های دیگران توجه کنید نسبت به خودتان و توانایی های تان بی توجه می شوید و ناخودآگاه بی خیال فکر کردن می شوید چون آن وقت فکر کردن خود را بی نتیجه و بی فایده می دانید و تبدیل می شوید به یک آدم منفعل که چشم و گوش و دهانش به نظرات و افکار دیگران است و از خود هیچ چیز ندارد.
راهکار پنجم
به کسانی که شما را مقایسه می کنند توجه نکنید
آدم هایی که دائم دست به مقایسه شما با دیگران می زنند می خواهند شما آن چه هستید نباشید، بنابراین حرف های آنان را گوش دهید و ضعف های خودتان را شناسایی کنید، اما جوگیر نشوید و بر احساس و فکر خود در مورد انجام کار درست، تاکید کنید. به افرادی که شما را با دیگران مقایسه می کنند یادآوری کنید که شما با بقیه فرق دارید، چون شما ویژگی های خاص خودتان را دارید و دیگران هم ویژگی های خودشان را و اصلا قابل مقایسه نیستید.
راهکار ششم
مقایسه نکنید
سعی کنید خودتان را با همین توانایی ها و نظرات دوست داشته باشید و قهرمان خودتان باشید و به دنبال قهرمان دیگری نباشید. برای موفقیت ها و دستاوردهای دیگران ارزش قائل شوید اما بر منحصر به فرد بودن خود تاکید کنید و به آن ببالید و سعی نکنید ارزش های خود را با دیگران مقایسه کنید و ارزیابی کنید.