شادی پریدر در شطرنج ایران نامی است كه نمی‌توان به سادگی از كنار آن گذشت. او اولین استاد بزرگ شطرنج بانوان جهان در ایران است و ركوردهای زیادی را در اختیار دارد و به همین دلیل در زمره موفق‌ترین جوانان ایران قرار گرفته است. پریدر متولد 11 تیر 1365 در محله نازی‌آباد تهران است و در حال حاضر هم در همین محله زندگی می‌كند.
او دانشجوی مقطع كارشناسی ارشد در رشته مدیریت ورزشی دانشگاه تهران و عضو تیم پتروشیمی بندر امام(ره) است. از 7 سالگی شطرنج را شروع كرده و از 9 سالگی به عضویت تیم ملی ایران درآمده است. او فرزند چهارم خانواده است كه 3 خواهر و یك برادر دارد. خواهر بزرگ‌تر پریدر قهرمان شطرنج دانشجویان ایران بوده و خواهر كوچك‌ترش قهرمان شطرنج رده‌های سنی ایران شده است. پدرش مربی فوتبال بوده و مادرش خانه‌دار است. شادی پریدر كه برای مسابقات المپیك آسیایی گوانگجوی چین آماده می‌شود، امید زیادی به كسب مدال در این مسابقات دارد.
تاكنون چه افتخاراتی را به دست آورده‌ای؟
من اولین استاد بزرگ شطرنج بانوان جهان در ایران هستم. از 7 سالگی شطرنج را شروع كردم و مفتخرم كه از 9 سالگی به عضویت تیم ملی كشورم درآمده‌ام و در 11 سالگی استاد فدراسیون جهانی شطرنج شدم. در 14 سالگی اولین استاد بینالمللی شطرنج در ایران و در 16 سالگی قهرمان نوجوانان آسیا شدم. در 18 سالگی با شكست دادن قهرمان شطرنج جهان مقام استاد بزرگ را به دست آوردم.
در سال 1388 قهرمان مسابقات انفرادی آسیا در هند شدم و مدال نقره بازی‌های آسیایی داخل سالن ماكائو را در سال 2007 به دست آوردم. تاكنون 3 بار مقام سوم آسیا و 2 بار مدال برنز تیمی داخل سالن آسیا را در ماكائو و ویتنام به دست آورده‌ام. نفر دوم دانشجویان جهان و نفر سوم مسابقات شهرهای آسیا شدم و 5 دوره قهرمان مسابقات بانوان ایران و مقام دوم جام ریاست جمهوری الجزایر شدم. در مجموع ركورددار قهرمانی شطرنج ایران هستم.
با این همه عنوان و افتخار، چند تا مدال داری؟
حدودا 100 مدال دارم.
این مدال‌ها را كجا نگه داشته‌ای؟
مدال‌های داخلی‌ام همه داخل یك ساك ورزشی است؛ اما مدال‌هایی را كه در مسابقات خارجی و بینالمللی به دست آورده‌ام در ویترین منزلمان نگه می‌دارم.
اگر این مدال‌ها را دزد ببرد، چه كار می‌كنی؟
(كمی فكر می‌كند) ناراحت می‌شوم.
این مدال‌ها چقدر برایت ارزش دارند؟
خیلی. بعضی‌ها را كه نگاه می‌كنم، یاد خاطرات زیادی می‌افتم. یاد خاطرات تلخ و شیرین، گاهی خوشحال و گاهی ناراحت می‌شوم. در مجموع از آنها درس می‌گیرم.
تجربه چه نقشی در زندگی شما دارد؟
خیلی، هدف همه چیز است و هر كسی از طریقی به اهدافش می‌رسد و من از طریق شطرنج سعی می‌كنم به اهدافم برسم. در این راه سعی می‌كنم از تجربیاتم استفاده كنم تا به هدفم برسم.
فكر می‌كنی از آدم‌های هم سن و سال خودت باهوش‌تر هستی؟
فكر می‌كنم از من باهوش‌تر هم خیلی هستند. من ممكن است از بعضی‌ها باهوش‌تر باشم، اما آدم خیلی باهوش و نابغه نیستم.
اگر نابغه نیستید چطور این همه عنوان و افتخار را در 24 سالگی به دست آورده‌ای؟
استعدادش را داشتم و این كه پدر و مادرم در لحظات خاص حمایتم كردند. البته مربیان خوبی هم داشتم و از همه مهم‌تر خدا هم كمكم كرد، چون دوستم دارد.
آمادگی جسمانی در شطرنج چقدر مهم است؟
خیلی زیاد؛ چون یك شطرنج‌باز باید ساعت‌ها پشت میز بنشیند. ممكن است یك شطرنج‌باز 40 بازی پشت سر هم انجام دهد و همین مساله انرژی زیادی را می‌طلبد.
طولانی‌ترین بازی كه تاكنون داشته‌ای، چقدر طول كشیده است؟
7 ساعت طول كشید و در نهایت مساوی شد. در مسابقات غرب آسیا بود و 11 ساله بودم كه با شیرین نوابی بازی كردم و مساوی شد.
سخت نیست بعد از 7 ساعت بازی، مساوی كنید؟
نه، خوشحال هم بودم چون در همان مسابقات استاد فدراسیون جهانی شطرنج شدم و همان مساوی كافی بود.
بجز شطرنج در رشته ورزشی دیگری هم فعالیت می‌كنی؟
بیشتر رشته‌ها را امتحان كرده‌ام. البته شنا را خیلی دوست دارم، اما وقت نمی‌شود.
در رشته ورزشی دیگری جز شطرنج، استعداد داری؟
در 7 سالگی كه ورزش را شروع كردم، شنا و ژیمناستیك را امتحان كردم. در شنا استعداد داشتم و الان هم كارت نجات غریق دارم.
فكر نمی‌كنی یك روزی خودت در زندگی غرق بشوی؟
غرق شدنی نیستم. من در شطرنج غرق شده‌ام و دوست دارم نجات یابم تا زندگی كنم.
شطرنج چقدر وقت شما را می‌گیرد؟
خیلی، از صبح كه بلند می‌شوم تمرین دارم، نزدیك مسابقات تمرینات هم بیشتر می‌شود. حتی هنگام درس خواندن هم زمانی را برای شطرنج می‌گذارم. اولویت اول من شطرنج است بعد درس. یك شطرنج‌باز خوب باید روزی 6ساعت تمرین كند.
شما كه چهره شناخته شده‌ای هستی، مورد عنایت استادان دانشگاه قرار می‌گیری؟
اصلا، اتفاقا برای ما بیشتر سخت می‌گیرند.
چرا؟
نمی‌دانم، به هر حال خیلی از قهرمانان با سهمیه ورزشی به دانشگاه رفته‌اند و استادان به این دید نگاه می‌كنند كه طرف چون با سهمیه آمده، سواد ندارد اما من با نمراتی كه گرفتم، ثابت كردم این طور نیست. وقت و زمانی كه برای ورزش گذاشتیم اگر برای درس می‌گذاشتیم، بیشتر موفق می‌شدیم. باید با این دید به ما نگاه كنند، نه این كه منت بگذارند كه شما را در دانشگاه قبول كرده‌ایم. وقتی به مسابقات می‌رویم، برای كشورمان می‌رویم و متاسفانه بعضی‌ها به دید تفریح به مساله نگاه می‌كنند. استرس، انرژی و وقتی را كه در مسابقات می‌گذاریم، نمی‌بینند.
بعضی‌ها معتقدند كه شطرنج ورزش نیست. این حرف را قبول داری؟
شطرنج یك ورزش مكمل است و نمی‌توانیم بگوییم یك رشته كامل است. اكثر رشته‌ها هم یك ورزش كامل نیستند. عقل سالم در بدن سالم است و این فقط یك شعار نیست. همان طور كه فوتبالیست‌ها به فكر و وزنه‌بردارها به تمركز نیاز دارند، شطرنج‌باز هم به فعالیت بدنی نیاز دارد.
بانوان شطرنج‌باز چقدر به هم حسادت می‌كنند؟
حسادت فقط خاص خانم‌ها نیست. حسادت آقایان شطرنج‌باز در سطح دنیا بیشتر است، چون شطرنج در سطح دنیا برای بانوان بیشتر تفریح است؛ ولی آقایان این رشته را خیلی جدی می‌گیرند و حرفهای دنبال می‌كنند.
وضعیت آشپزی شادی پریدر چطور است؟
چندتا غذا بلدم درست كنم. استعداد آشپزی دارم؛ اما الان دستپختم چندان تعریفی نیست.
به فال قهوه چقدر اعتقاد داری؟
به فال اصلا اعتقاد ندارم، چون یك مسیر ذهنی اشتباه به آدم میدهد.
اهل شعر خواندن هستی؟
بله، شعر را دوست دارم. سهراب سپهری را خیلی دوست دارم و اشعارش را می‌خوانم.
موسیقی را چقدر دوست داری؟
خیلی، بیشتر پاپ گوش می‌كنم.
آخرین باری كه گریه كردی، كی بود؟
همین دیروز.
چرا؟
كاری را كه دوست نداشتم، مجبور شدم انجام بدهم.
بیشتر گریه می‌كنی یا می‌خندی؟
می‌خندم، چون اسمم شادی است. اسمم را شادی گذاشته‌اند تا بخندم.
كتاب می‌خوانی؟
ترجیح می‌دهم فیلم آن كتاب بیاید تا فیلمش را ببینم. همین كتاب شطرنج را بخوانم، شاهكار كرده‌ام. قبول دارم كه مطالعه و كتاب خواندن خوب است، اما وقت نمی‌شود.
سطح شطرنج ایران را چطور می‌بینی؟
نسبت به سال‌های قبل خیلی بهتر شده، چون شطرنج در ایران همگانی شده، ولی به نظرم در سطح بالاتری می‌توانیم باشیم و با سرعت بیشتری می‌توانیم پیشرفت كنیم. نفر اول دنیا الان 20 سال دارد كه نشان از پیشرفت آنها با سرعت بالاست، اما سرعت پیشرفت ما كم است؛ البته بچه‌های ما پیشرفت دارند، اما سرعت آنها كم است.
سطح لیگ ایران راضی‌كننده هست؟
امسال نسبت به سال گذشته سطح لیگ ما خیلی بهتر شده است. تیم پتروشیمی بندر امام(ره) طی 2 سال اخیر مقتدرانه قهرمان شده اما امسال تیم‌های خوب دیگری هم اضافه شده‌اند مثل تیم پرسپولیس و تاید واتر هرمزگان ولی امسال هم ما اول می‌شویم چون از هفته اول در صدر جدول هستیم و رقیب اصلی‌مان را هم پشت سر گذاشته‌ایم. البته تعداد تیم‌ها در لیگ شطرنج ایران كم است.
اوضاع پول در شطرنج چطور است؟
به نسبت رشته‌های دیگر بد نیست اما نسبت به هزینه و تورم، هیچ است. در هر رشته‌ای ورزشكاران زحمت می‌كشند اما بعضی رشته‌ها بیشتر پول دارد. باید قبول كرد كه فوتبال مخاطب بیشتر و پول بیشتری هم دارد.
توجه رسانه‌ها و مطبوعات به شطرنج معقول است؟
اصلا راضی‌كننده نیست و اخبار اشتباه منتشر می‌شود كه نشان‌دهنده بی‌دقتی آنها در گرفتن خبرهاست. پوشش خبری شطرنج هم ضعیف است.
مسابقات المپیك آسیایی گوانگجو در پیش است. فكر می‌كنی در این مسابقات درخششی خواهیم داشت؟
در مسابقات امسال و در رشته شطرنج نسبت به دوره قبل یك مدال كم شده و این كار ما را سخت كرده چون در آسیا و دنیا در رشته شطرنج، چین و هند و بعد از آنها ویتنام جزو بهترین‌ها هستند. وقتی 4 مدال در شطرنج بود، ما یك برنز داشتیم اما الان كار مشكل‌تر است. البته دور از دسترس نیست و برنامه دقیق و بودجه می‌خواهد.
چقدر با شطرنج آسیا فاصله داریم؟
قدرت بازیكنان ما كم نیست اما برخی ریزه‌كاری‌ها را بچه‌های ما رعایت نمی‌كنند. بازیكنانی كه از هند و چین می‌آیند، چند برابر ما بازی تداركاتی دارند. ما اردوهای متمركز نداریم. وقتی قرار است در مسابقات تیمی شركت كنیم، باید 2 تا 3 هفته اردوی متمركز داشته باشیم كه نداریم اما اكثر كشورهای مطرح دنیا این كار رامی‌كنند. بحث فعالیت‌های بدنی ما هم هست كه اصلا دقت نمی‌كنند. یكی هم بحث روانشناسی تیم است كه اصلا روان‌شناس نداریم.
اصول حرفهای در فدراسیون چقدر رعایت می‌شود؟
خیلی پیشرفت كرده‌ایم. كار فدراسیون حرفهای و خوب است اما ایده‌آل نیست. به عنوان مثال مربی بانوان و آقایان و رده‌های سنی باید تفكیك شوند.
فاصله شطرنج ما با دنیا چقدر است؟
خیلی، برای رسیدن به دنیا نیازمند برنامه‌ریزی طولانی مدت و بودجه هستیم اما وقتی برای مسابقات گوانگجو بودجه ندارند، چه كار می‌شود كرد. باید حرفهای كار كنیم. لیگ هم خیلی مهم است چون در لیگ دغدغه مالی بچهها برطرف می‌شود. مسابقات بینالمللی ما هم باید زیاد شود. باید تورنمنت‌های معتبر بینالمللی در ایران برگزار كنیم. كار مهم دیگر، شطرنج‌بازی كردن خانم‌ها با آقایان است كه در ایران این اتفاق نمی‌افتد.
اگر به عنوان یك ملی‌پوش بخواهید با رئیس فدراسیون درددل كنید، چه می‌گویید؟
جرات چنین كاری را نداریم. رئیس فدراسیون باید خودش را جای بچهها بگذارد. او باید با تمام بچهها جلسه بگذارد و حرفهای آنها را بشنود. تا وقتی ندانند كه ورزشكار چه می‌خواهد، چطور می‌خواهند برنامه‌ریزی كنند.
الان بزرگ‌ترین دغدغه شما چیست؟
(خنده) نمی‌توانم بگویم.
اگر خصوصی است، نگویید؟
نه، بزرگ‌ترین دغدغه‌ام مشكلات مالی است. وقتی در لیگ فقط یك تیم پول میدهد، با دغدغه و استرس بازی می‌كنیم. تیم ملی هم حقوق نداده و یك سال و نیم است كه پول نگرفته‌ایم. نگران آینده خودمان هستیم.
در باشگاه برای یك فصل چقدر پول می‌گیرید؟
اینقدر كه مشكل خاصی نداشته باشیم.
برای این‌كه بدون دغدغه كار كنید، باید چقدر بگیرید؟
اگر قرارداد ما دو برابر شود، بدون دغدغه خواهیم بود.
فكر می‌كنی چقدر زمان می‌برد كه لیگ شطرنج بتواند چنین مبالغی را پرداخت كند؟
هیچ وقت چون هزینه‌ها و تورم، سال بعد دو برابر می‌شود بنابراین همیشه یك پله عقب هستیم. با این تورم بهتر است سال بعد قراردادها دو برابر شود اما فكر نكنم چنین اتفاقی بیفتد.
بزرگ‌ترین آرزوی شما چیست؟
آرامش.
و بزرگ‌ترین حسرتی كه دارید؟
همین‌كه آرامش ندارم.
به ازدواج فكر می‌كنی؟
معلومه كه فكر می‌كنم، مثل همه دخترانی كه در این سن هستند اما زمانش را نمی‌دانم. دوست دارم زمانی ازدواج كنم كه تفریحی شطرنج‌بازی كنم ولی تا وقتی كه حرفهای بازی می‌كنم، ازدواج نمی‌كنم.
اگر یك ساعت از عمرت باقی باشد، چه كار می‌كنی؟
(تمركز می‌كند) سكته می‌كنم كه زودتر بمیرم.
چقدر به مرگ فكر می‌كنی؟
زمانی كه وابستگی آدم زیاد باشد، از مرگ بیشتر می‌ترسد اما وقتی وابستگی آدم كم باشد، از مرگ نمی‌ترسد. من چندان از مرگ نمی‌ترسم. در مجموع باید بگویم كه به مرگ فكر می‌كنم.
اگر 100 میلیارد تومان همین الان به تو بدهند، با آن چه كار می‌كنی؟
می‌گذارم بانك و بهره 18 درصد می‌گیرم (خنده) اول یك خانه خوب و یك ماشین خیلی خوب می‌گیرم. وای خیلی پول است. به خانواده خودم و نیازمندان كمك می‌كنم اما یك مقدار آن را بانك می‌گذارم و سود 18 درصد می‌گیرم! چند تا طرح هم دارم مثلا این‌كه صندلی‌های استادیوم آزادی را شماره‌دار كنم.
چه مسابقاتی را بیشتر نگاه می‌كنی؟
شنا و ژیمناستیك، بازی‌های تنیس را هم نگاه می‌كنم البته اگر نادال بازی كند.
بهترین جا برای زندگی كجاست؟
ایران، خانه خودم اما با امكانات خوب، این را واقعا می‌گویم و شعار نمی‌دهم چون غربت خیلی سخت است.
بهترین جایی كه تاكنون رفته‌اید؟
منطقه‌ای به نام «بلد» در اسلوونی كه بسیار زیبا بود. در ایران هم جزیره كیش زیباترین جایی بود كه رفتم.
اوقات فراغتت را چه‌كار می‌كنی؟
فیلم نگاه می‌كنم.
تا چه زمانی شطرنج بازی می‌كنی؟
تا وقتی كه حرفی برای گفتن داشته باشم.
بعد از دوران بازیگری، مربیگری می‌كنی؟
مربیگری می‌كنم به شرطی كه ببینم مربی موفقی هستم. الزاما هر بازیكن خوبی، مربی خوبی نمی‌شود. نمی‌توانم با آینده كسی بازی كنم.
این كه می‌گویند «شطرنج سن ندارد» را قبول داری؟
صددرصد چون تا 60 یا 70 سالگی هم می‌شود بازی كرد اما سن حرفهای شطرنج 30 تا 40 سال است.
خودت تا چند سالگی دوست داری بازی كنی؟
تا وقتی كه جزو سه چهار نفر اول باشم. دوست دارم در اوج، خداحافظی كنم.
حرف پایانی؟
انسان می‌تواند به همه آرزوهایش برسد به شرطی كه آرزوهایش را دست‌یافتنی انتخاب كند و بكوشد و از شكست نترسد.