در پژوهشی در سازمان ملی سوادآموزی انگلستان، از دانش آموزان دبستانی، راهنمایی و دبیرستانی درباره ی ویژگی های شخصیت هایی که می توانند شوق به خواندن را درآن ها برانگیزانند، پرسیده شده است.اگر چه کم و بیش، بسیاری از دانش آموزان فردی از اعضای خانواده شان را به عنوان شخصیت الگو معرفی کرده اند، کودکان راهنمایی و دبیرستان، بیش تر از دانش آموزان دبستانی، یک ورزشکار یا موسیقی دان بنام را به عنوان الگو برگزیده اند. حتی اگر شهرت این افراد به سبب مهارت های مطالعه و خواندن آن ها نبوده، به باور جوانان آنچه پیشنهاد کنند، می تواند در تشویق آن ها به مطالعه تاثیرگذار باشد. با این که نقش افراد گوناگون در تشویق دانش آموزان دبستانی به خواندن بسیار بیش تر بود، دانش آموزان راهنمایی و دبیرستانی به نقش دوستان خود در مدرسه اهمیت بیشتری داده اند.
آنچه شما می توانید انجام دهید:
- خودتان یک الگوی مطالعه باشید. بگذارید دانش آموزان شمارا به عنوان فردی اهل مطالعه بشناسند.
- هر چند وقت یک بار متنی را برای دانش آموزان خود - در هر سنی که باشند - بخوانید. خواندن کتاب را در مرکز برنامه های درسی خود قرار دهید.
- سعی کنید دانش خود را در زمینه ی ادبیات کودکان و نوجوانان و فرهنگ عمومی گسترش دهید. در این صورت بهتر می توانید منابع مناسب برای خواندن را به دانش آموزان معرفی کنید.
- در صورت امکان، از یکی از همکاران بالاتر یا مهم خود در مدرسه بخواهید که به عنوان راهنمای مطالعه ی دانش آموزان به شما کمک کند. به این ترتیب، دانش آموزان احساس می کنند که مهارت خواندن و مطالعه ی آن ها جدی گرفته می شود.
- والدین را تشویق کنید که خود، الگوهای مطالعه باشند.
- از جامعه ی پیرامون تان بهره بگیرید. از افراد محلی دعوت کنید که در مورد کارکردهای مطالعه در زندگی روزمره شان برای کودکان حرف بزنند.
- پسران به دیدن افراد در پیشه های واقعی علاقه ی زیادی دارند، به ویژه اگر آن پیشه، نشان دهنده ی پسندهای خود آن ها باشد. در این صورت احساس می کنند که مطالعه کردن عملی هدفمند است.
- از نویسندگان دعوت کنید که برای کودکان در مورد چگونگی خواندن و نوشتن سخن بگویند (چطور می توان یک خواننده و یا نویسنده بود؟)
- گروه های مطالعه ی همیار تشکیل دهید. این گروه ها به کودکان امکان می دهند که همراه کودک دیگری – به ویژه کودکی که پیش تر مشکلات خواندن داشته و توانسته بر آن ها غلبه کند، بر مشکلات خواندن خود غلبه کنند.
- دیگر آموزشگران را تشویق کنید از کتابخانه ی مدرسه بازدید کنند. انجام این کار در زمان خوردن ناهار یا استراحت می تواند بسیار سودمند باشد. آموزشگران ارشد می توانند اهمیت مطالعه در بالاترین سطح را نشان دهند. آن ها می توانند پیوسته در باره ی اهمیت مطالعه و کتاب های مورد علاقه ی خود بادانش آموزان سخن بگویند. همچنین می توانند با کارکنان مدرسه و گروه های مطالعاتی کودکان دیدار کنند یا درنشست های کارکنان مدرسه درباره ی مطالعه حرف بزنند و از آن ها بخواهند که کتاب های مورد علاقه ی خود را به دیگران معرفی کنند.
-از تمام کسانی که به گونه ای با مدرسه و آموزش کودکان ارتباط دارند، کمک بگیرید و آن ها را در برنامه های تشویقی دانش آموزان به مطالعه، سهیم کنید.
- از مسئولان مدرسه بخواهید در مورد کتاب هایی که مطالعه می کنند و این که خواندن چه معنایی برای آن ها دارد، سخن بگویند.
تجربه مدرسه ابتدایی وست تورنتون، کرویدون
" بسیاری از دانش آموزان به ما گفتند که الگوی مطالعه ندارند و کم تر دیده اند که پدر و مادرشان مطالعه کنند. به همین سبب ما تصمیم گرفتیم به کمک تمام کارکنان مدرسه، مهارت خواندن را در حد امکان آموزش دهیم. ما از همه ی کارکنان مدرسه خواستیم که درباره ی عادت های مطالعه ی خودشان بنویسند (کتاب های مورد علاقه شان چه ویژگی هایی دارند؟ دوست دارند چه زمانی مطالعه کنند؟ و ... ) سپس پاسخ های آن ها را در همه جای مدرسه به نمایش گذاشتیم. هر آموزشگر کتابی را که در حال مطالعه ی آن بود روی در کلاس خود به نمایش گذاشت. این طرح با برگزاری نمایش های تصویری سرگرم کننده، همه ی اعضای مدرسه را به مشارکت جلب کرد.
ما همچنین پوسترهایی از شخصیت های شناخته شده ی داستان ها را در راهروهای مدرسه نصب کردیم و از دانش آموزان خواستیم کتابی واقعی یا تخیلی را به آن ها معرفی کنند. یکی دیگر از برنامه های ما پیوستن به برنامه ی "قهرمان مطالعه" بود تا دانش آموزان را در فرایند تصمیم گیری مشارکت دهیم. "قهرمان مطالعه" برنامه ای است که به کمک گروه های مطالعه ی همیار، کودکان بی علاقه به مطالعه را به خواندن تشویق می کند. هر پنج شنبه بعد ازظهر، دانش آموزان عضو برنامه بادانش آموزان کلاس های بالاتر کتاب می خوانند و ما عکس های آن ها را همراه کتاب های پیشنهادی شان در کتابخانه ی کوچک کلاس به نمایش می گذاریم. موفقیت گروه "قهرمان مطالعه" سبب شد که دانش آموزان به طراحی یک برنامه ی زمان بندی جدید و نیز صفحه ای روی سایت مدرسه بپردازند که در آن مناسبت هایی برای مطالعه و کتابخوانی پیش بینی شده است.