تعریف بهره‌ی هوش چیست؟
بهره‌ی هوشی، عددی است که توانایی‌های شناختی افراد را به نسبت سن آنها نشان می‌دهد. بهره‌ی هوشی بین 90 تا 110 به عنوان هوش متوسط و بالاتر از 120 هوش بالا شمرده می شود. حدود 68% از انسان ها بهره‌ی هوشی بین 85 تا 115 دارند و تقریبا 95% از افراد دارای رِنج هوشی 70 تا 130 هستند. بنابراین افرادی که بهره‌ی هوشی پائین‌تر 70 و بالاتر از 130 دارند، استثنا شناخته می‌شوند. به عبارت دیگر افرادی که بهره‌ی هوشی کمتر از 70 دارند به عنوان افراد کندذهن یا عقب‌مانده ذهنی تعیین می‌شوند و افرادی دارای هوش بالاتر از 130 نابغه و سرآمد نامیده می‌شوند.
با اینکه تنها 1% از انسان‌ها به طور طبیعی دارای هوش بالاتر از 136 هستند اما جالب است که این اعداد در مقایسه بین جوامع ممکن است معیار ثابت و یکسانی برای ارزیابی میزان هوش به شمار نیایند برای مثال هوشبهر 100 که متوسط هوش انسان به شمار می‌آید در ژاپن، به عدد متوسط 115 تغییر می‌یابد زیرا مردم این کشور متوسط هوشبهر بالاتری نسبت به سایر جوامع دارند.
بالاتری بهره‌ی هوشی کدام است؟
بالاترین بهره‌ی هوشی ثبت شده در کتاب رکوردهای گینس، 228 متعلق به باهوش‌ترین فرد جهان مارلین واس ساوانت است که در ده سالگی او اندازه‌گیری شده است. این میزان هوش در مقیاس بزرگسالی تقریبا معادل 185 است. البته بالاترین بهره‌ی هوشی ثبت شده بزرگسالان مربوط به قهرمان شطرج بابی فیشر با عدد 187 و کیم اونگ یونگ از کره جنوبی با بهره هوشی معادل 200 بوده است.
باهوش‌ترین انسان کیست؟
پاسخ به این سوال دقیق نیست اما برخی از روان‌شناسان بر این باورند که ویلیام جیمز سیدیس، به بالاترین درجه ظرفیت هوش انسان دست یافته است. در کتاب رکوردهای ذهنی جهان بوزان، بالاترین هوشبهر در تاریخ به لئوناردو داوینچی نابغه ایتالیایی متعلق است که هوش او را برابر با 220 تخمین زده‌اند.
بهره‌ی هوشی از چه زمانی شناخته شد؟
اولین کسی که مقیاسی برای اندازه‌گیری هوش ابداع کرد، آلفرد بینه روان‌شناس فرانسوی بود که برای تشخیص کودکانی که به آموزش ویژه در کلاس‌های درس نیاز داشتند، روشی را برای سنجش توانایی ذهنی کودکان ایجاد کرد. بعدها با کار آکادمیک بیشتر بر روی طرح اولیه‌ی بینه، آزمون‌هایی نظیر سیمون- بینه و استنفورد- بینه، ساخته شدند که به مرور توانستند ابداع روش‌هایی را برای اندازه‌گیری هوش در بین دانشمندان و محققان رواج دهند. در سال 1989 آکادمی پیشرفت‌های علمی امریکا، آزمون‌های هوش را در کنار کشف دی ان ای، شکافت هسته‌ای و پرواز، جزء بیست اکتشاف بزرگ و موثر علمی در قرن بیستم قرار داد.
آیا بهره‌ی هوشی واقعا هوش را اندازه می‌گیرد؟
قطعا نمی‌توان ادعای اندازه‌گیری چیزی را داشت بدون اینکه تعریف دقیقی از آن به دست داد. مشکل اینجاست که مفهوم هوش تا کنون هرگز به خوبی و دقت تعریف نشده است. تئوری‌های مختلفی در مورد هوش توسط روان‌شناسان و عصب‌شناسان پیشنهاد شده است و واقعا کسی مطمئن نیست که آنچه آزمون هوش اندازه می‌گیرد دقیقا همان هوش به معنای اصل کلمه باشد. برخی کارشناسان معتقدند آنچه آزمون‌های هوش اندازه می‌گیرند، جنبه‌های بسیار محدودی از توانایی ذهنی انسان است که بر مبنای توانایی او در درک کلامی و ریاضی بنا شده‌اند. خصوصا با مطرح شدن تئوری هوش چندگانه هاوارد گاردنر که هوش انسان را دارای دست‌کم 9 جنبه مختلف می‌داند که هر یک به تنهایی ارزشمند و دلیل تفاوت‌های فردی انسان‌ها هستند، کارآمدی آزمون‌های هوش، منتقدینی جدی پیدا کرده است.